ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ
Potato Farming: ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਧੁੰਦ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਆਲੂ ਦੀ ਫਸਲ ਬੀਜਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਚੰਗੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਲੂ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹੜਾ ਤਰੀਕਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਕਿਹੜੀ ਖਾਦ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਝਾੜ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।
ਇਹ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਆਉਂਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਘੱਟ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮਿਲ ਸਕੇ।
ਆਲੂ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੋਜਨ ਫਸਲ ਹੈ। ਆਲੂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਫਸਲ ਹੈ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ 'ਗਰੀਬ ਆਦਮੀ ਦੀ ਦੋਸਤ' ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਦੀ ਖੇਤੀ 300 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਆਲੂ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਭੋਜਨ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਖੁਰਾਕ ਲਈ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਲੂ ਨੂੰ ਸਟਾਰਚ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, ਬੀ1 ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਸਰੋਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 20.6 ਫੀਸਦੀ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, 2.1 ਫੀਸਦੀ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, 0.3 ਫੀਸਦੀ ਫੈਟ, 1.1 ਫੀਸਦੀ ਕੱਚਾ ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ 0.9 ਫੀਸਦੀ ਐਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਖਾਦ ਜ਼ਰੂਰ ਪਾਓ
ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਹੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਢਾਈ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਕੁਇੰਟਲ ਖਾਦ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 100 ਤੋਂ 150 ਕਿਲੋ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਹੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਫਾਸਫੋਰਸ 60 ਤੋਂ 100 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਓ। ਨਾਲ ਹੀ, ਪੋਟਾਸ਼, ਜੋ ਕਿ ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ, 150 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਓ।
ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜ ਦੀ ਚੋਣ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਖੇਤ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਚੰਗੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਰੋਗ ਮੁਕਤ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਗੇਤੀ ਅਤੇ ਪਛੇਤੀ ਝੁਲਸ ਹੈ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਲੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਰੋਗ-ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਹੀ ਚੋਣ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Wheat Varieties: ਕਣਕ ਦੀ ਸਫ਼ਲ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ PBW 826 ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਬਿਜਾਈ, ਜਾਣੋ ਪਿਛੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਿਸਮਾਂ
ਆਲੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਰੇਤਲੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦਾ pH ਮੁੱਲ 4.8 ਤੋਂ 5.4 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਉਗਣ ਲਈ 22 ਤੋਂ 24 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਲੂ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਹੁਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਢਿੱਲੀ ਕਰ ਲਓ। ਫਿਰ ਆਲੂ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਖਾਦਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਬੀਜ ਦਾ ਆਕਾਰ 25-25 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ 45 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੋਵੇ।
ਆਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਿਸਮਾਂ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਆਲੂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੁਫਰੀ ਪੁਖਰਾਜ, ਕੁਫਰੀ ਅਸ਼ੋਕਾ, ਕੁਫਰੀ ਅਲੰਕਾਰ, ਕੁਫਰੀ ਲਾਲੀਮਾ ਅਤੇ ਕੁਫਰੀ ਸਦਾਬਹਾਰ ਆਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਬੀਜਣ ਨਾਲ ਬੰਪਰ ਝਾੜ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਆਲੂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਕੁਫਰੀ ਅਸ਼ੋਕਾ, ਕੁਫਰੀ ਅਲੰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੁਫਰੀ ਲਾਲੀਮਾ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਰਫ 70 ਤੋਂ 100 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਕੇ ਕਿਸਾਨ ਬੰਪਰ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
Summary in English: Potato Farming: Keep these things in mind while cultivating potatoes, More profit at less cost
