ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਸਫਲ ਕਾਸ਼ਤ
Fox Nuts Farming: ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮਿਥਿਲਾਂਚਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੰਗ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਮਖਾਣੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਕਾਰਨ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਉਗਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਰਸਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਾਢੀ ਤੱਕ ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਮਖਾਨਾ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਖਾਣਿਆਂ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਤੋਂ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣੂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਡਰਾਈ ਫਰੂਟਸ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਫੌਕਸ ਨਟ ਅਤੇ ਲੋਟਸ ਸੀਡ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਮੰਗ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇਕੱਲੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਜਲਵਾਯੂ ਇਸਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅਸਾਮ, ਮੇਘਾਲਿਆ ਅਤੇ ਉੜੀਸਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਮਿਥਿਲਾ ਦੇ ਮਖਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਜੀ.ਆਈ. ਟੈਗ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।
ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਨਾਲ ਖੇਤੀ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਕੇ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ, ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ 90 ਕਿਲੋ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਬੀਜ ਹੱਥ ਨਾਲ ਤਾਲਾਬ ਵਿੱਚ ਛਿੜਕੋ। ਬੀਜ ਬੀਜਣ ਤੋਂ 35 ਤੋਂ 40 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉੱਗਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂਕਿ ਮਾਰਚ ਜਾਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ, ਕਮਲ ਦੇ ਬੀਜ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਉੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ 1 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪੌਦੇ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਫਸਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧ ਸਕੇ।
ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕਤਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ 1.20 ਮੀਟਰ ਤੋਂ 1.25 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵੀ ਝੋਨੇ ਵਾਂਗ ਸਿੱਧੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਲੁਆਈ ਦੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਚਮਕਦਾਰ ਜਾਮਨੀ ਫੁੱਲ ਉੱਗਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ ਆਉਣ ਤੋਂ 35 ਤੋਂ 40 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਫਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨ ਇਸਦੀ ਕਟਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Vegetable Farming: ਕਿਸਾਨ ਵੀਰੋਂ, ਪਨੀਰੀ ਵਾਲੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਲੁਆਈ ਪੂਰੀ ਕਰੋ, ਖੇਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਕੰਮ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ
ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਬੀਜ ਕਿਵੇਂ ਉਗਾਏ ਜਾਣ
ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨ੍ਹੀ ਸੌਖੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਨ੍ਹੀ ਹੀ ਔਖੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਦੀ ਨਰਸਰੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਚਿਕਨੀ ਅਤੇ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬੀਜ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਦਾ ਪੱਤਾ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਵਰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਪੌਦੇ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਬਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਸਦੀ ਕਲੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਖਾਣੇ ਦਾ ਪੌਦਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਖਾਨਾ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਸ਼ਤ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨਾ
ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਬੀਜ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਖਾਣੇ ਉਤਪਾਦਕ ਕਿਸਾਨ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਜ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਖਾਨੇ ਦੇ ਬੀਜ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਮਾਂ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਿਸਾਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗੋਤਾਖੋਰੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਖਾਣੇ ਦੇ ਬੀਜ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Okra Farming: ਭਿੰਡੀ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ, 60 ਤੋਂ 70 ਕੁਇੰਟਲ ਤੱਕ ਪੱਕਾ ਝਾੜ, ਹੁਣ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ
ਬੀਜ ਵਿੱਚੋਂ ਲਾਵਾ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਾ ਸਥਾਨਕ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧੀਆ ਸੌਦਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਥੋਕ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਡਵਾਂਸ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਕਦੀ ਫਸਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਮੰਗ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਔਨਲਾਈਨ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਖਾਣੇ ਨੂੰ ਪੈਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਫਲਿੱਪਕਾਰਟ, ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਔਨਲਾਈਨ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਮਖਾਨਾ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਮਖਾਣੇ ਦਾ ਫਲ ਕੰਡਿਆਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਖਾਨੇ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਵੇਲੇ, ਲਗਭਗ 20 ਤੋਂ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਖਾਨਾ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਓਨਾ ਹੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਖਾਨਾ ਛਿੱਲਣ ਵੇਲੇ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡੂੰਘੇ ਤਲਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਖਾਨਾ ਕੱਢ ਰਹੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਦਾ ਵੀ ਡਰ ਹੈ। ਢੁਕਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲ-ਜੀਵਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਵਾਇਰਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮਖਾਨਾ ਇੱਕ ਜੈਵਿਕ ਭੋਜਨ
ਮਖਾਣੇ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਭੋਜਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸੁਆਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਖਾਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਖਾਣੇ ਵਿੱਚ 9.7% ਪ੍ਰੋਟੀਨ, 76% ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, 12.8% ਨਮੀ, 0.1% ਚਰਬੀ, 0.5% ਖਣਿਜ ਲੂਣ, 0.9% ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ 1.4 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਆਇਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Summary in English: You can earn lakhs of rupees from Super Food Makhana farming, this month is suitable for Makhana Farming, know technology and main problems
