ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
Agricultural Sector: ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਮੋਹਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਪੀ.ਏ.ਯੂ. ਨੇ ਉੱਦਮਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਢਾਂਚਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਯਤਨ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਕੇਂਦਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 35 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 9 ਕਲੱਬਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕਲੱਬ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਲਈ ਇਨਕਿਊਬੇਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਕੇਂਦਰ, ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉੱਦਮਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਏਯੂ ਦੇ 35 ਵਿਭਾਗਾਂ ਅਤੇ 18 ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਉੱਚ ਪੱਧਰਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਫੈਲਾਈ ਜਾਵੇ।
ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ: ਅਕਾਦਮਿਕ-ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਕੜੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਓਹੀਓ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਫੂਡ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਜੂਨ, 2015 ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਖੇਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪੀ.ਏ.ਯੂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਮੁੱਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਸਫਲ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਫਸਲ ਦੀ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫਾ ਦਿਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਯੂਨਿਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਣਿਤ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਪਿੰਡ ਪੱਧਰੀ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ, ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ PR 132 ਅਤੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਵਿਭਾਗ ਹੁਣ ਭੋਜਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਉੱਚ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਫੈਕਲਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਲਟੀਗ੍ਰੇਨ ਆਟਾ, ਮਲਟੀਗ੍ਰੇਨ ਦਲੀਆ, ਬ੍ਰੋਕਲੀ ਅਚਾਰ, ਆਂਵਲਾ ਅਚਾਰ, ਮੌਸਮੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਅਚਾਰ, ਆਂਵਲਾ ਪ੍ਰੀਜ਼ਰਵ, ਆਂਵਲਾ ਕੈਂਡੀ, ਟਮਾਟਰ ਦਾ ਰਸ, ਟਮਾਟਰ ਪਿਊਰੀ, ਟਮਾਟਰ ਕੈਚੱਪ, ਗੰਨੇ ਦਾ ਰਸ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਰਸ ਵਾਲਾ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਖੋਜ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਹਾਇਰਿੰਗ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਉੱਦਮਾਂ ਨੂੰ ਇਨਕਿਊਬੇਸ਼ਨ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਟਮਾਟਰ, ਅਮਰੂਦ, ਬੇਰ, ਬਲੂਬੇਰੀ ਅਤੇ ਹਲਦੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੇ ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਏ ਸਨ। ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਸੈਂਟਰ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ ਅਧਾਰਤ ਫਸਲਾਂ 'ਤੇ ਵਾਧੂ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕੁਝ ਭੋਜਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਉਦਯੋਗਪਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੱਬਾਬੰਦ ਸਰੋਂ ਦਾ ਸਾਗ, ਪਰੋਸਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਫਲਾਂ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਮਲਟੀਗ੍ਰੇਨ 'ਆਟਾ, ਅਤੇ ਬੇਬੀ ਕੌਰਨ ਅਚਾਰ , ਸ਼ੁੱਧ ਗੁਲਾਬ ਸ਼ਰਬਤ, ਸ਼ੈਲਫ ਸਟੇਬਲ ਬੋਤਲਬੰਦ ਗੰਨੇ ਦਾ ਰਸ, ਤਲ਼ਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਆਲੂ ਦੇ ਸਨੈਕਸ, ਅੰਬ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਅਮਰੂਦ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਜਲਜੀਰਾ ਸ਼ਰਬਤ, ਤਾਜ਼ੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਪਿਆਜ਼ ਦਾ ਪੇਸਟ, ਟਮਾਟਰ ਪਿਊਰੀ, ਕੈਚੱਪ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਕਰੱਸ਼ ਲਈ ਪ੍ਰੀਮਿਕਸ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਜਰੂਰੀ: Dr. Gurdev Singh Khush
ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਟਰ : ਪੀਏਯੂ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖੀ ਗਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ 'ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਟਰ (ਪਾਬੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2018-19 ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਆਰਕੇਵੀਵਾਈ-ਰਫਤਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇਨਕਿਊਬੇਟਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਤਕਨੀਕੀ ਸਲਾਹ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਾਹੀਂ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਨੂੰ ਅਨਮੋਲ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪਾਬੀ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਹੇਠ 206 ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 85 ਨੂੰ 11 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਫੰਡਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਨੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ 958 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਾਧੂ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਾਬੀ ਨੇ 51 ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਕੰਪਨੀਆਂ, 8 ਲਿਮਿਟਡ ਲਾਇਬਿਲਿਟੀ ਪਾਰਟਨਰਟਸ਼ਿਪ ਅਤੇ 21 ਫਰਮਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਉੱਦਮੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਨਕਿਊਬੇਟਰ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਇਸਦੇ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਦੁਆਰਾ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜਾਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ 32 ਪੇਟੈਂਟਾਂ, 15 ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ, ਅਤੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਕਨੀਕੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਬੀ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 5.25 ਲੱਖ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੱਕੀ ਖੇਤਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਬੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੇ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੱਧੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
ਸਰੋਤ: ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (Punjab Agricultural University)
Summary in English: PAU is always ready to promote agricultural skills of youth: Dr. T.S. Riar
