ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੈਰ ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਚਲਾਈ ਗਈ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਮ ਯੋਗੀ ਮਾਨਧਨ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਵਰਕਿੰਗ ਮੈਡਜ਼, ਡਰਾਈਵਰਾਂ, ਪਲਾਟਾਂ, ਮੋਤੀ, ਟੇਲਰ, ਰਿਕਸ਼ਾ ਚਾਲਕ, ਵਾੱਸ਼ਰਮੈਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ | ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵਰਗਾ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਯੋਜਨਾ ਵਿਚ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 3000 ਰੁਪਏ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ | ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ।
ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 42 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਲੋਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਿਚ ਰਜਿਸਟਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 64.5 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਕੀ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ ਸ਼ਰਤ ?
ਇਸ ਸਕੀਮ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ | ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਦੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਆਮਦਨੀ ਦੀ ਸ਼ਰਤ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਕਾਮਗਾਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ |
ਕਿਹੜੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ?
ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਰਜਿਸਟਰੀ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇਗਾ:
1. ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ
2. ਸੇਵਿੰਗ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਫੰਡਾਂ ਵਾਲੇ ਖਾਤੇ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈਐਫਐਸਸੀ ਦਾ ਵੇਰਵਾ,
3. ਸੰਪਰਕ ਲਈ ਇਕ ਵੈਧ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ
ਕੀ ਹੈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ?
ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ EPFO ਜਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਭਵਿੱਖ ਨਿਧੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਂਝਾ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ (CSC) ਲੱਭਣਾ ਪਏਗਾ | ਨਾਲ ਹੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ | ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਬਚਤ ਖਾਤੇ ਦੀ ਪਾਸਬੁੱਕ ਤੇ ਆਈਐਫਐਸਸੀ ਕੋਡ ਛਪਿਆ ਹੋਵੇ | ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਸੀਐਸਸੀ ਦੁਆਰਾ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ | ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਨਿਗਮ (ਐਲਆਈਸੀ) ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ, ਰਾਜ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬੀਮਾ ਨਿਗਮ (ਈਐਸਆਈਸੀ), ਈਪੀਐਫਓ ਜਾਂ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਲੇਬਰ ਦਫਤਰ ਤੋਂ ਵੀ ਬਿਨੈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਯੋਗਦਾਨ ਕਿੰਨਾ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ ?
ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ | ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਜਿਨੀ ਘੱਟ ਉਮਰ ਉਹਨਾਂ ਹੀ ਯੋਗਦਾਨ | ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਇਸ ਸਕੀਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ 55 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣੇ ਪੈਣਗੇ | ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 29 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਨੂੰ 100 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਨੂੰ 200 ਰੁਪਏ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ | ਇਹ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਹੈ | ਇਹ ਰਕਮ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤਕ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨੀ ਪਏਗੀ | ਉਸੀ ਤਰਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ, ਉਨੀ ਹੀ ਰਕਮ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ |
ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ ਲਾਭ ?
ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਅਜਿਹੇ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ | ਇੰਪਲਾਈਜ਼ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਫੰਡ (ਈਪੀਐਫਓ), ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (ਐਨਪੀਐਸ) ਜਾਂ ਰਾਜ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬੀਮਾ ਨਿਗਮ (ਈਐਸਆਈਸੀ) ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ।
Summary in English: PM Shram Yogi Maandhan Yojana: 40 crore workers will get 3 thousand rupees monthly pension
