Fermented Tea: ਚਾਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪੇਅ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਹਨ। ਕਾਲੀ ਚਾਹ ਬਾਇਓਐਕਟਿਵ ਪਦਾਰਥਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੋਲੀਸੈਕਰਾਈਡਸ ਅਤੇ ਪੌਲੀਫੇਨੌਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਾਈਕੋਸਾਈਡਲ ਨਿਰੋਧਕ, ਐਂਟੀਬੈਕਟੀਰੀਅਲ, ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਮੋਡਿਊਲੇਟਰੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚਾਹ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੇਅ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੇਅ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਖਮੀਰੀਕਰਣ ਦਾ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਂਬੂਚਾ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਚਾਹ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਪੇਅ ਹੈ ਜੋ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਮਿੱਠਾ, ਤੇਜ਼ਾਬੀ, ਚਮਕਦਾਰ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ਗੀ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਕਟੀਰੀਆ (ਐਸੀਟਿਕ ਐਸਿਡ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਲੈਕਟਿਕ ਐਸਿਡ ਬੈਕਟੀਰੀਆ) ਅਤੇ ਟੀ ਫੰਗਸ ਨਾਮ ਦੇ ਖਮੀਰ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕਈ ਆਰਗੈਨਿਕ ਐਸਿਡ, ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਬਾਇਓਟਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ, ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਲੂਕੁਰੋਨਿਕ ਐਸਿਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡੀਟੌਕਸੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ, ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਈਗਲਾਈਸਰਾਈਡ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ।
ਉਤਪਾਦਨ
ਲੋੜੀਂਦੀ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਖਮੀਰ ਅਤੇ ਐਸੀਟਿਕ ਐਸਿਡ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਹਿਜੀਵ ਸਬੰਧ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਚਾਹ ਦੇ ਕਾਢ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਜੈਲੇਟਿਨਸ, ਪਤਲੀ, ਚਮਕਦਾਰ ਅਤੇ ਚਮੜੇ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ (ਪੈਲੀਕਲ) ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਖਮੀਰੀਕਰਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ pH ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਕੋਂਬੂਚਾ ਦੀ ਐਸਿਡਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਸਤਹ 'ਤੇ ਸੈਲੂਲੋਸਿਕ ਪਰਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਖਮੀਰੀਕਰਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਮੀਰੀਕ੍ਰਿਤ ਚਾਹ ਨੂੰ ਪਾਸਚਰੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੋਤਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰ ਕੇ ਫਰਿੱਜ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਵਹਾਅ ਚਾਰਟ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ:
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ ਰੰਗਣ ਦੇ 7 Easy Steps
ਕੰਬੂਚਾ ਨੂੰ "ਸਿਹਤਮੰਦ" ਪੇਅ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧਦੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਹੋਮਬ੍ਰਿਊਿੰਗ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈਸ-ਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਖਮੀਰੀਕ੍ਰਿਤ ਪੇਅ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਪੱਧਰ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਆਈਸ ਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਅਤੇ ਆਈ.ਪੀ.ਆਰ ਸੈੱਲ, ਖੋਜ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ, ਪੀ.ਏ.ਯੂ., ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੁਆਰਾ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਿਆ ਕਤਿਆਲ ਅਤੇ ਜੀ.ਐਸ.ਕੋਚਰ, ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ
ਸਰੋਤ: ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (Punjab Agricultural University)
Summary in English: Beverages prepared from fermented tea: production and health benefits