1. Home
  2. ਖੇਤੀ ਬਾੜੀ

Black Pepper: ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰੋ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ, ਹੋਵੇਗੀ ਬੰਪਰ ਪੈਦਾਵਾਰ

Kali Mirch Di Kheti ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ Organic ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਪਰ ਮੁਨਾਫਾ ਮਿਲੇਗਾ।

Gurpreet Kaur Virk
Gurpreet Kaur Virk
ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ

Kali Mirch Ki Kheti: ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਹੇਵੰਦ ਧੰਦਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਇੱਕ ਵੇਲ ਵਰਗਾ ਦਰੱਖਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਫੈਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਨੂੰ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦਾ ਬੂਟਾ ਵੇਲ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਫਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ 12 ਮਹੀਨੇ ਫੱਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਦੇ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫਸਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ 'ਚ 1.36 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸਾਲਾਨਾ 32 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਰਲਾ (94 ਫੀਸਦੀ), ਕਰਨਾਟਕ (5 ਫੀਸਦੀ) ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਆਂਧਰਾ 'ਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ। ਭਾਰਤ 41000 ਟਨ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਬਰਾਮਦ ਕਰਕੇ ਸਾਲਾਨਾ 240 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਕਦਮ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ

ਪੰਨੀਯੂਰ 1, ਪੰਨੀਯੂਰ 2, ਪੰਨੀਯੂਰ 3, ਪੰਨੀਯੂਰ 4, ਪੰਨੀਯੂਰ 5, ਪੰਨੀਯੂਰ 6, ਪੰਨੀਯੂਰ 7, ਪੰਨੀਯੂਰ 8, ਪੰਨੀਯੂਰ 9, ਪੰਨੀਯੂਰ 10

● ਪੰਨੀਯੂਰ 1 - ਘੱਟ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਛਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ।
● ਪੰਨੀਯੂਰ 5 - ਸੁਪਾਰੀ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ ਅੰਤਰ-ਫਸਲੀ।
● ਪੰਨੀਯੂਰ 8 - ਫਾਈਟੋਫਥੋਰਾ ਫੁੱਟ ਸੜਨ ਅਤੇ ਸੋਕੇ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਵਾਲਾ ਜ਼ੋਨ।
● ਪੰਨੀਯੂਰ 9 - ਖੁੱਲੇ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਫਾਈਟੋਫਥੋਰਾ ਫੁੱਟ ਸੜਨ, ਸੋਕੇ ਅਤੇ ਠੰਡੇ, ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਮਿੱਟੀ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਰਸਾਤੀ ਫ਼ਸਲ ਵਜੋਂ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਵਰਖਾ (150 - 250 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ), ਉੱਚ ਨਮੀ ਅਤੇ ਗਰਮ ਜਲਵਾਯੂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੁੰਮਸ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਤਾਜ਼ੀ ਮਿੱਟੀ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਸਲ 1500 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਉਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਿਰਚ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਮਹੀਨਾ
ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਫਸਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਜੂਨ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਬੀਜਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : SIMFED ਕਰੇਗਾ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਐਕਸਪੋ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ, 3 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜੈਵਿਕ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ, ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ ਹਾਈਲਾਈਟਸ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੇ ਪੌਦੇ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਕਲਮ ਵਿਧੀ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੂਟੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਕਿ ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਢਲਾਣ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ 50 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ x 50 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ x 50 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਟੋਏ 2 ਤੋਂ 3 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁੱਟੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਮਿਲਾ ਕੇ ਟੋਇਆਂ ਨੂੰ ਭਰ ਦਿਓ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਾਫਟ ਕੀਤੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਓ।

ਮਿਰਚ ਲਈ ਖਾਦ

ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਚੰਗੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਪਾਉਂਦੇ ਰਹੋ, ਜੇਕਰ ਖਾਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਰਗੈਨਿਕ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ, ਤੁਹਾਡੀ ਫ਼ਸਲ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਿਰਚ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਪਾਉਣ ਲਈ, ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ 10 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਵੇਲ ਦੀ ਖਾਦ ਪਾਓ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਮਈ ਤੱਕ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਸਾਰੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਨਦੀਨ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਬੂਟੇ ਉੱਗਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤਾਂ ਜੂਨ-ਜੁਲਾਈ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੁਕਸਾਨੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਕੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿਓ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਹਾਟੀ 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ, ਜਾਣੋ ਮੇਲੇ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ

ਪੌਦੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ

ਮਿਰਚ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪੋਲੂ ਬੀਟਲ ਅਤੇ ਪੱਤਾ ਕੈਟਰਪਿਲਰ ਵਰਗੇ ਕੀੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਜੁਲਾਈ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਗਊ ਪੰਚਗਵਿਆ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਵਾਢੀ

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੀਜੇ ਜਾਂ ਚੌਥੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਝਾੜ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੇਲਾਂ ਮਈ-ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਆਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੱਕਣ ਤੱਕ 6 ਤੋਂ 8 ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਕਟਾਈ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਪਾਈਕਸ 'ਤੇ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਬੇਰੀਆਂ ਚਮਕਦਾਰ ਜਾਂ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਸਪਾਈਕ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰਗੜ ਕੇ ਜਾਂ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠ ਮਿੱਧ ਕੇ ਕੰਡਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੇਰੀਆਂ ਨੂੰ 7 ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਬਾਹਰੀ ਚਮੜੀ ਕਾਲੀ ਅਤੇ ਸੁਕਾਈ ਅਤੇ ਝੁਰੜੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਫਿਰ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਛੋਟੇ ਦਾਣੇ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਦਾਣੇ ਇਕੱਠੇ।

ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਲਾਭ

ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 10 ਤੋਂ 12 ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ₹400 ਤੋਂ ₹450 ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਰੇਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ 500 ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਕੇ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ 50 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

(ਨੋਟ- ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ ਗੁਹਾਟੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿੱਕਮ ਸਟੇਟ ਕੋਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ ਜਾਂ ਸਿਮਫੇਡ) ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਮਫੈਡ 3 ਤੋਂ 5 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਭਾਗੀਦਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗੀ। ਮੇਲੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੈਵਿਕ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਜਾਂ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ- ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ-

https://punjabi.krishijagran.com/news/the-largest-organic-trade-fair-of-the-country-is-going-to-start-in-guwahati-know-the-speciality-of-the-fair/

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨੰਬਰ 9891223340 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ)

Summary in English: Black Pepper: Cultivate black pepper in this way, there will be bumper production

ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੇਲ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ।

Subscribe Newsletters