Co-cropping
ਵਧੇਰੀ ਆਮਦਨ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਜ਼ਮਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੋਰੇਨਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਉੱਨਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਉਹ ਦੁੱਗਣੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਨਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮੋਰੈਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿ-ਫਸਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਰਥਾਤ ਇੱਕੋ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੋ ਫ਼ਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣਾ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਜ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਉਗਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਰਸੀਮ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਫ਼ਸਲਾਂ 'ਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਾਜ ਦੇ ਜ਼ੋਨਲ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੇਰਸੀਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣੀ ਆਮਦਨ ਕਮਾ ਲਈ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ।
ਸਹਿਸਾਲੀ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ (Earning Profit Of Lakhs From Sahasali)
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੋਰੈਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿ-ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਵਿੱਘੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਹਿ-ਫਸਲ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪੈਦਾਵਾਰ (How Much Would A Co-Crop Yield)
ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿੱਘੇ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਤੋਂ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਕੁਇੰਟਲ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ 7000 ਤੋਂ 7500 ਰੁਪਏ ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਵ ਇੱਕ ਵਿੱਘੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 30 ਤੋਂ 32 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਇੱਕ ਵਿੱਘੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਤੋਂ ਦੋ ਕੁਇੰਟਲ ਬਰਸੀਮ ਦਾ ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 13000 ਰੁਪਏ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। ਭਾਵ ਇੱਕ ਵਿੱਘੇ ਵਿੱਚ ਬਰਸੀਮ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 18 ਤੋਂ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੈ। ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਰਸੀਮ ਬੀਜ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮਦਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਹਿ-ਕੌਪਿੰਗ ਤੋਂ ਲਾਭ (Profit From Co-Cropping)
-
ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਹਿ-ਫ਼ਸਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
-
ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੋ ਫ਼ਸਲਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਅ ਵੀ ਚੰਗਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
-
ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
-
ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਬਹੁਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਵੱਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਤੇਜ ਹਵਾ ਚੱਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ, ਕਿਸਾਨ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਹਲਕੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰਨ।
Summary in English: Co-crop farming to increase production and income!
