ਕੇਲੇ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਕੇ ਵੱਡੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹਦਾ ਤਾ, ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕੇਲੇ ਦੀਆਂ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਪਰ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ ਕੇਲੇ ਦੀ ਸਬਜ਼ੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਬਜ਼ੀ ਵਾਲੇ ਕੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ, ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਕੇਲੇ ਦੀਆਂ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚੁਣੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੇਲੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਪਕਾ ਕੇ ਖਾਉਣ ਲਈ ਉਪਯੁਕੁਤ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੇਲੇ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਬੀ’ ਜੀਨੋਮ ਵਧੇਰੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਏ’ ਜੀਨੋਮ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪਕਾ ਕੇ ਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸਬਜ਼ੀ ਵਾਲੇ ਕੇਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ...
ਸਾਬਾ
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਂਸ ਤੋਂ ਆਈ ਹੋਈ ਕੇਲੇ ਦੀ ਇਹ ਇਕ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਿਸਮ ਹੈ ਇਸਦੇ ਹਰੇਕ ਪੌਦੇ ਤੋਂ, ਕੇਲੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 26 ਤੋਂ 38 ਕਿਲੋ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਟਾਰਚ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਕੇਲੇ ਦੀ ਇਹ ਕਿਸਮ 150 ਤੋਂ 180 ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੇਚੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਕਾ ਕੇ ਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਕਿਸਮ ਹੈ।
ਨੇਦਰਨ
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫਲ ਉਬਾਲ ਕੇ ਲੂਣ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਸੁਆਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਪਾਉਡਰ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਖਰਚੇ ਤੇ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਲੇ ਦੀ ਨੇਦਰਨ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਾਗਤ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਲਾਭ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਮੋਂਥਨ
ਇਹ ਕਿਸਮ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੇਰਲਾ, ਬਿਹਾਰ, ਠਾਣੇ (ਮੁੰਬਈ), ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਵੱਡੀ ਕਿਸਮ 'ਤੇ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀ ਦੇ ਤੌਰ' ਤੇ ਵੇਚ ਕੇ ਇਸ ਨਾਲ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਖਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੱਕੇ ਫਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਹਰੇਕ ਪੌਦੇ ਤੋਂ 18 ਤੋਂ 22 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਫਲ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੇ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਉਗਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ' ਤੇ ਵੇਚ ਕੇ ਚੰਗੀ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਾਰਪੁਰਾਵਲੀ
ਇਹ ਕਿਸਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਥੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਇਹ ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਦੀ ਕਿਸਮ ਪ੍ਰਤੀ ਪੌਦਾ 20 ਤੋਂ 25 ਕਿਲੋ ਫਲ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫਿਆ 1
ਇਸ ਉੱਚ ਝਾੜ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ, ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਹਰ ਪੌਦੇ ਤੋਂ 40 ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਫਲ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਹਰ ਪੌਦਾ 200 ਤੋਂ 230 ਫਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ 13 ਤੋਂ 14 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਫਿਆ 3 ਕਿਸਮ ਹੈ ਜੋ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੁਆਦੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਕੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਖੇਤੀ `ਚ ਨਵਾਂ ਵਿਕਲਪ, ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ `ਚ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ
Summary in English: Grow these 5 hybrid varieties of vegetable banana, you will earn big in every season