ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ! ਜਾਣੋ ਪੂਰਾ ਤਰੀਕਾ

Cultivate Hybrid Bitter Gourd

ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਖੇਤੀ (Hybrid Farming) ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ , ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਨਾ ਜਾਣ ਕੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਅੱਜ ਅੱਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ (Hybrid Bitter Gourd Farming) ਕਿਵੇਂ ਕਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲਾ(Hybrid Bitter Gourd)

• ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਪੌਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।

• ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਪੌਦੇ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਫਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

• ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।

• ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲਾ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

• ਪਰ ਇਹ ਦੇਸੀ ਕਰੇਲੇ ਨਾਲੋਂ ਸਵਾਦ ਵਿਚ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

• ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਬੀਜ ਜ਼ਰੂਰ ਲਗਾਓ ਕਿਉਂਕਿ ਕਰੇਲੇ ਦਾ ਫਲ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ   ਉਗਾਏ ਗਏ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਪੌਦੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

• ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਬੀਜ ਥੋੜੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ।

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਮਿੱਟੀ(Soil for Hybrid Bitter gourd Cultivation)

ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਵਧੀਆ ਜਲ ਨਿਕਾਸ ਅਤੇ pH ਰੇਂਜ 6.5-7.5 ਦੇ ਨਾਲ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਰੇਤਲੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਫਸਲ ਲਈ ਮੱਧਮ ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਦਰ

• 1.8 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ/ਹੈਕਟੇਅਰ

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਲਈ ਖੇਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ

ਬਾਰੀਕ ਵਾਹੀ ਲਈ ਖੇਤ ਨੂੰ ਵਾਹੋ ਅਤੇ 2 x 1.5 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ 30 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ x 30 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ x 30 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਟੋਏ ਪੁੱਟੋ। ਬਿਜਾਈ 2 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਬਣੇ ਟੋਇਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 8-12 ਘੰਟੇ ਲਗਾਤਾਰ ਡਰਿੱਪ ਸਿਸਟਮ ਚਲਾ ਕੇ ਸਿੰਚਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਧੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਬੀਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 10 ਤੋਂ 12 ਘੰਟੇ ਲਈ ਭਿੱਜਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1 ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨਕੋਜ਼ੇਬ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਬੀਜ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੀਜ ਬੀਜਣ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਬੀਜ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ 2 ਤੋਂ 2.5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋਵੇ।

ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਖਾਦ

ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਸ ਖੇਤ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਫਸਲ ਬੀਜਣ ਜਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਜਾਂ ਖਾਦ ਪਾਉਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਕਿਉਂਕਿ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਰੋਗੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕੀੜੇ ਅਕਸਰ ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੌਦੇ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਗਾਜਰ, ਲਾਲ ਮੱਖੀ ਅਤੇ ਮਾਹੂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈ ਕੇ ਹੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਜਾਂ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ (Be Careful While Planting Hybrid Bitter Gourd)

ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਮੰਡੀ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨਾਲ ਉਗਾਏ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਨਾ ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਫਲ ਆਉਣਗੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵੱਡਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਉੱਗਦੇ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚੰਗੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ। ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬੀਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਉਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬੀਜਣ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬੀਜ ਖਰੀਦਣੇ ਪੈਣਗੇ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਜੰਗ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ! ਵਧੇਗੀ ਆਮਦਨ