ਮਾਰਚ-ਅਪ੍ਰੈਲ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਬੀਜੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
March-April Cultivation: ਕਈ ਮੁੱਖ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਬੀਜਣ ਲਈ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨਾ ਢੁਕਵਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਭਾਅ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਬੀਜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਬੀਜੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ...
What vegetables to plant in March-April: ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨ ਮਾਰਚ-ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਬੀਜਣ ਲਈ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਸਹੀ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫੇ ਲਈ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : February ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਰਜ, ਜਲਦੀ ਪੂਰੇ ਕਰੋ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ
ਮਾਰਚ-ਅਪ੍ਰੈਲ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਬੀਜੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
ਲੌਕੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ
ਲੌਕੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਫ਼ਸਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਮਾਰਚ-ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਲੌਕੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਲਈ ਠੰਡਾ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲੋਕ ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ, ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਓ ਦਿਓ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਉਗਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਬੀਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਪੂਸਾ ਸਤੁਸ਼ਟਿਬ, ਪੂਸਾ ਸੰਦੇਸ਼ (ਗੋਲ ਫਲ), ਪੂਸਾ ਸਮ੍ਰਿਧੀ- ਅਤੇ ਪੂਸਾ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ 3, ਨਰਿੰਦਰ ਰਸ਼ਮੀ, ਨਰਿੰਦਰ ਸ਼ਿਸ਼ੀਰ, ਨਰਿੰਦਰ ਧਾਰੀਦਾਰ, ਕਾਸ਼ੀ ਗੰਗਾ, ਕਾਸ਼ੀ ਬਹਾਰ ।
ਕੱਕੜੀ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਕੜੀ ਖਾਣਾ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਕੱਕੜੀ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਕੇ ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਪੇਟ 'ਚ ਠੰਡਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਉੱਨਤ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ, ਕੋਈ ਵੀ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਅਰਕਾ ਸ਼ੀਤਲ, ਲਖਨਊ ਅਰਲੀ, ਨਸਦਾਰ, ਨਸ ਰਹਿਤ ਲੰਮਾ ਹਰਾ ਅਤੇ ਸਿੱਕਮ ਕੱਕੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : PAU ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ, ਕਣਕ ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾਓ
ਧਨੀਏ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ
ਤੁਸੀਂ ਧਨੀਏ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਧਨੀਏ ਦੀ ਆਮਦ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਹਰੇ ਪੱਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਕੇ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਸਵਾਤੀ ਕਿਸਮ, ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਵਾਤੀ ਕਿਸਮ, ਗੁਜਰਾਤ ਧਨੀਆ-1, ਗੁਜਰਾਤ ਧਨੀਆ-2, ਸਾਧਨਾ ਕਿਸਮ ਹਨ।
ਭਿੰਡੀ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਕਿਸਾਨ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਭਿੰਡੀ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਆਮਦ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਬੀਜ ਬੀਜਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਝਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਭਿੰਡੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਲਈ ਖੇਤ ਨੂੰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵਾਹ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਢਿੱਲੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪੱਧਰਾ ਕਰਕੇ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਾਈ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 15-20 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਨਦੀਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਿਸਾਰ ਉਨਤ, ਵੀਆਰਓ-6, ਪੂਸਾ ਏ-4, ਪਰਭਨੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਪੰਜਾਬ-7, ਅਰਕਾ ਅਨਾਮਿਕਾ, ਵਰਸ਼ਾ ਉਪਹਾਰ, ਅਰਕਾ ਅਭੈ, ਹਿਸਾਰ ਨਵੀਨ, ਐਚ.ਬੀ.ਐਚ. ਹਨ।
ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਮੰਗ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਇਸ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬਹੁ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਰੇਲੇ ਦੀ ਫਸਲ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ, ਇਸਦੇ ਚੰਗੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ, ਚੰਗੀ ਨਿਕਾਸੀ ਵਾਲੀ ਦੁਮਟੀਆ ਮਿੱਟੀ ਢੁਕਵੀਂ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ- ਪੂਸਾ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ 1,2, ਪੂਸਾ ਦੋ ਮੌਸਮੀ, ਪੂਸਾ ਸਪੈਸ਼ਲ, ਕਲਿਆਣਪੁਰ, ਪ੍ਰਿਆ ਕੋ-1, ਐਸ.ਡੀ.ਯੂ.-1, ਕੋਇੰਬਟੂਰ ਲੌਂਗ, ਕਲਿਆਣਪੁਰ ਸੋਨਾ, ਬਾਰਾਂਮਾਸੀ ਕਰੇਲਾ, ਪੰਜਾਬ ਕਰੇਲਾ-1, ਪੰਜਾਬ-14, ਸੋਲਨ ਹਰਾ, ਸੋਲਨ, ਬਾਰਾਂਮਾਸੀ।
ਪਾਲਕ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਗਰਮੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਲਕ ਦੀ ਮੰਗ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਵਧੀਆ ਸਹੂਲਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਪਾਲਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਲਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਭਾਅ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਰੇਤਲੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਲ ਵਾਹੁਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਤਿਆਰ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹੈਰੋ ਜਾਂ ਕਲਟੀਵੇਟਰ ਨੂੰ 3 ਵਾਰ ਚਲਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਮਿੱਟੀ ਢਿੱਲੀ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਵਲ ਕਰਕੇ ਬੀਜ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਪਾਲਕ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਪੂਸਾ ਪਾਲਕ, ਪੂਸਾ ਹਰਿਤ, ਪੂਸਾ ਜੋਤੀ, ਬੈਨਰਜੀ ਜਾਇੰਟ, ਹਿਸਾਰ ਸਿਲੈਕਸ਼ਨ 23, ਪੈਂਟਸ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ 1, ਪਾਲਕ ਨੰਬਰ 51-16।
Summary in English: Main vegetables and their improved varieties to be planted in March-April season
