Webinar on Importance of Crop Insurance
Importance of Crop Insurance: ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਤੋਂ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਵੱਲੋਂ ਫ਼ਸਲੀ ਬੀਮੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵੈਬੀਨਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ।
Krishi Jagran Hosted a Webinar: ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ, 7 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ "ਫਸਲ ਬੀਮਾ" ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਜੋਖਮ ਦਾ ਖਾਤਮਾ" ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਇੱਕ ਲਾਈਵ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ। 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ 7 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਹਫ਼ਤਾ, ਵੈਬੀਨਾਰ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਸੀ। ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉੱਘੇ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ। ਵੈਬੀਨਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਫਸਲ ਬੀਮੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਬੀਮੇ ਰਾਹੀਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਕੀ ਹੈ?
ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਜਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਵਿਕਰੀ ਕਾਰਨ ਫਸਲ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿਚ ਅਚਾਨਕ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ: ਫਸਲ-ਉਪਜ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਫਸਲ ਮਾਲੀਆ ਬੀਮਾ।
ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮਾਲੀਏ ਨੂੰ ਫਸਲ ਦੀ ਅਣਪਛਾਤੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਜਾਂ ਮਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਫਸਲ-ਮਾਲੀਆ ਬੀਮਾ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਬੀਮੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਅਣਕਿਆਸੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਤੋਂ ਉਭਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫਸਲ-ਉਪਜ ਬੀਮਾ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਗ, ਸੋਕਾ ਜਾਂ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਝਾੜ ਜਾਂ ਫਸਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਲਗਭਗ 65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਮੌਸਮ, ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਜਾਂ ਅਸੰਗਤ ਵਰਖਾ, ਨਮੀ, ਸੋਕਾ, ਹੜ੍ਹ, ਅੱਗ, ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ, ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਲਈ ਆਮ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ।
ਵੈਬੀਨਾਰ ਦੀਆਂ ਝਲਕੀਆਂ
ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਦਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ 'ਤੇ ਲਾਈਵ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਦੀ ਕੰਟੈਂਟ ਮੈਨੇਜਰ (ਹਿੰਦੀ) ਸ਼ਰੂਤੀ ਜੋਸ਼ੀ ਨਿਗਮ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਕੇ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਟੀਚੇ ਅਤੇ ਫਸਲ ਬੀਮੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫਸਲੀ ਬੀਮੇ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਵੀ ਕਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਪਹਿਲ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਉਣੀ ਸੀਜ਼ਨ 2016 ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ (PMFBY) ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : MoU Sign: ਏਐਫਸੀ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਨੇ ਕੀਤਾ ਐਮਓਯੂ ਸਾਈਨ!
ਐਮ.ਸੀ ਡੋਮਿਨਿਕ ਵੱਲੋਂ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ
ਐਮ.ਸੀ ਡੋਮਿਨਿਕ, ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਨੇ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਆਖਿਆ। ਅਕੋਰੀ ਜਾਲੌਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬ੍ਰਿਜੇਸ਼ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਏ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬ੍ਰਿਜੇਸ਼ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਡੀ ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਪਿੰਡ ਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬੀਮਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਸਲੀ ਬੀਮਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ PMFBY ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਸਲ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਮਿਲੇਗਾ ਅਤੇ ਬਰਬਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਕਰੈਡਿਟ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਵੈਬੀਨਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਟੀਮ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਫ਼ਸਲੀ ਬੀਮਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ,” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੈਕਟਰ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ 'ਤੇ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ ਹੈ। PMFBY ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਰਾਜੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਗੁਪਤਾ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅੰਕੜਾ ਅਤੇ ਫਸਲ ਬੀਮਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੀ.ਐੱਮ.ਐੱਫ.ਬੀ.ਵਾਈ. ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ-
- ਅਣਕਿਆਸੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ/ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣਾ।
- ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨਾ।
- ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਜੋ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਫਸਲੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗਾ।
ਆਸ਼ੀਸ਼ ਅਗਰਵਾਲ, ਬਜਾਜ ਅਲਾਇੰਸ ਜਨਰਲ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਕੰਪਨੀ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਐਗਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਟੀਮ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਸ ਵੈਬੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸਾਨ ਸਾਉਣੀ ਸੀਜ਼ਨ 2022 ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ 5.5 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Krishi Jagran Chaupal: ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ. ਸਦਾਮਤੇ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ! ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਸਲਾਹ!
ਪੀਯੂਸ਼ ਸਿੰਘ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈੱਡ, ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਐਂਡ ਗਵਰਨਮੈਂਟ ਬਿਜ਼ਨਸ, ਐਸਬੀਆਈ ਜਨਰਲ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀਐਮਐਫਬੀਵਾਈ (PMFBY) ਅਤੇ ਆਰਡਬਲਯੂਬੀਸੀਆਈਐਸ (RWBCIS) ਸਕੀਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਉਹ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੋਟੀਫਾਈਡ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮੀ ਖੇਤੀ ਸੰਚਾਲਨ (SAO) ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਾਧਾਰੀ ਕਿਸਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਫ਼ਸਲੀ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਕਿਸਾਨ ਸੀਐਸਸੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਜਾਂ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਬੈਂਕਾਂ ਜਾਂ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਅਤੇ ਦਲਾਲਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਕਿਸਾਨ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਮੰਡਲ, ਵਾਇਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ, ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਐਂਡ ਰੂਰਲ ਬਿਜ਼ਨਸ ਗਰੁੱਪ, ਐੱਚ.ਡੀ.ਐੱਫ.ਸੀ (HDFC) - ਐਗਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ PMFBY 2016 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ, ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਹੱਥੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਬੀਮੇ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਵੀ ਮੈਨੂਅਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਪੋਰਟਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸਾਨ ਬੈਂਕਾਂ, ਸੀ.ਐਸ.ਈ. (CSE), ਡਾਕਖਾਨੇ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਐਪ ਵੀ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਹੜ੍ਹ, ਚੱਕਰਵਾਤ ਵਰਗੀਆਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਐਸਐਮਐਸ (SMS) ਰਾਹੀਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਟਸਐਪ ਨੰਬਰ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸਾਨ ਫਸਲ ਬੀਮੇ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਮੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਿਭਾਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ, ਕਾਮਨ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਸੈਂਟਰ, ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸੀਐਸਈ (CSE) ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਭਰਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ CSE ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਉਥੋਂ ਇਸ ਸਕੀਮ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, CSE ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ, CSE ਸਟਾਫ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ CSC ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਅਜੈ ਕੇ ਸਿੰਘ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲੀਡ, ਟੈਕ ਯੂਨਿਟ ਸਪੋਰਟ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਆਤਮ ਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਪੀਐਮਐਫਬੀਵਾਈ (PMFBY) ਦਾ ਨਵਾਂ ਟੀਚਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੱਕ ਨਵੀਂ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕ ਲਿਆਉਣਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਵਿਧੀ ਰਾਹੀਂ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਚਾਲਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡਾ.ਪੀ.ਕੇ.ਪੰਤ (COO) ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਕੀਤੀ।
Summary in English: Crop Insurance: Crop Insurance Plan Week! Experts give necessary advice to farmers!
