ਵਿਸ਼ਵ ਟੂਨਾ ਡੇਅ (World Tuna Day) ਹਰ ਸਾਲ 2 ਮਈ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਟੂਨਾ ਡੇਅ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2 ਮਈ 2017 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਟੂਨਾ ਮੱਛੀ ਦੀ ਇਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਇਹ ਮੱਛੀ ਜਿਆਦਾਤਰ ਅਟਲਾਂਟਿਕ, ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਸਾਗਰ ਵਿਚ ਵੀ ਟੂਨਾ ਮੱਛੀਆਂ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੂਨਾ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਿਉਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਟੂਨਾ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ?
ਦੋਵਾਂ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਟੂਨਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਮੱਛੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਇਹ ਗਰਮ ਖੂਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਸ਼ਾਰਕ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਡੌਲਫਿਨ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟੂਨਾ ਮੱਛੀ ਦਾ ਮਾਸ ਓਮੇਗਾ -3 (Omega-3) ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛੀਆਂ ਵਿਚ ਖਣਿਜ,(Minerals) ਪ੍ਰੋਟੀਨ (Proteins) ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ 12 (Vitamin B12) ਵਰਗੇ ਪਦਾਰਥ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵ ਟੁਨਾ ਡੇ?
ਟੂਨਾ ਮੱਛੀਆਂ ਦੇ ਅਦਭੁਤ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਗੁਣਾਂ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛੀਆਂ' ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੰਗ ਹੈ।
ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੀਤੇ ਇਹ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਦੁਰਲੱਭ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2016 ਵਿਚ, ਆਪਣੇ ਮਤੇ 71/124 ਵਿਚ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਟੂਨਾ ਡੇਅ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਸ਼ਵ ਟੂਨਾ ਡੇਅ ਹੁਣ 2 ਮਈ ਨੂੰ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- ਘਰ ਬੈਠੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਲਈ ਇਹਦਾ ਕਰੋ ਆਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟਰ
Summary in English: Know why and when Tuna Day is celebrated?