ਕਿੱਤਾ ਮੁੱਖੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕੋਰਸ ਦਾ ਆਯੋਜਨ
KVK Ferozepur: ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਆਨ ਕੇਂਦਰ ਵੱਲੋਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਿੱਤਾ ਮੁੱਖੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕੋਰਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਬਣ ਸਕਣ।
ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਵਿਖੇ 13 ਮਈ ਤੋਂ 24 ਮਈ ਤੱਕ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਸਬੰਧੀ 10 ਰੋਜ਼ਾ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕੀ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਰਿਹਾ?
ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (KVK), ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਵੱਲੋਂ ਡਾ. ਜੀ.ਪੀ.ਐਸ. ਸੋਢੀ, ਵਧੀਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪਸਾਰ ਸਿੱਖਿਆ, ਪੀ.ਏ.ਯੂ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 13 ਮਈ ਤੋਂ 24 ਮਈ ਤੱਕ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਸਬੰਧੀ 10 ਰੋਜ਼ਾ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਲਗਭਗ 22 ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਿਖਲਾਈ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਭਾਗ ਲਿਆ।
ਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਹੁਨਰਾਂ ਨਾਲ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਾਹਿਰ ਲੈਕਚਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਸ਼ੂ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਮੁਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਦੁੱਧ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ, ਰੋਗ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ, ਸ਼ੈੱਡ ਦੀ ਉਸਾਰੀ, ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਚਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਉੱਦਮ ਵਜੋਂ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਪਰਿਵਾਰਕ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਡਾ. ਇੰਦਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਬੋਪਾਰਾਏ, ਪੀਏਯੂ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਤੋਂ ਕੀਟ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਬਾਰੇ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਡਾ. ਆਨੰਦ ਗੌਤਮ, ਫਾਰਮ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਨੇ ਡੇਅਰੀ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਬੈਡਿੰਗ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵੈਜੀਟੇਬਲ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਬੀ.ਐਸ. ਸੇਖੋਂ ਨੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੀਆ ਅਭਿਆਸ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ। ਮਿੱਟੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪਰਖ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਟਿਕਾਊ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
ਡਾ. ਦਿਵਿਆ, ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਵਰਨਜੀਤ ਕੌਰ, ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਸਿਸਟੈਂਟ (ਲੈਬ ਟੈਕ), ਨੇ ਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਸਾਲ ਭਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕੌਰ, ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਸਿਸਟੈਂਟ (ਕੰਪਿਊਟਰ), ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਮਾਰਕੀਟ ਲਿੰਕੇਜ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੀਏਯੂ ਅਤੇ ਕੇਵੀਕੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।
ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਏਯੂ ਅਤੇ ਕੇਵੀਕੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਵੰਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
Summary in English: Training course on DAIRY FARMING by PAU-KVK Ferozepur
