Success Story: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਅਬੋਹਰ ਦੇ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ, ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨਾਲ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ, ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ, ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 25 ਏਕੜ ਦੇ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਬਾਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਪੰਨ ਖੇਤੀ ਉੱਦਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕਿੰਨੂ ਕਿਸਾਨ ਅਜੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਇਹ ਸਫ਼ਰ ਸਿਰਫ਼ ਨਿੱਜੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਵੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅਜੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਨੂੰ ਅੱਜ ਆਪਣੀ ਦੂਰਅੰਦੇਸ਼ੀ ਸੋਚ ਸਦਕਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਅਤੇ ਮਹਿੰਦਰਾ ਟਰੈਕਟਰਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਪਾਂਸਰ 'ਮਿਲੀਅਨੇਅਰ ਫਾਰਮਰ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਅਵਾਰਡਜ਼ 2024' ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਰਵਾਇਤੀ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਕਿਸਾਨ ਅਜੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਆਪਣੀ 30 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚੋਂ 25 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਇੱਕ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਫਲ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਅਲਾਟ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੰਗ ਵਾਲਾ ਫਲ ਹੈ। ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਫਸਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣ ਗਈ। ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਿਸਾਨ ਅਜੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਬਾਕੀ ਬਚੀ 5 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਹੋਰ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਫਲਸਫਾ ਜਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਖੰਭ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਕਿਸਾਨ ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ "ਕਿੰਨੂ ਵੱਲ ਮੁੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਰਣਨੀਤਕ ਸੀ। ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਵੇ ਸਗੋਂ ਮੇਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇ।"
ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਕ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਵਧਾਨੀਪੂਰਵਕ ਪਹੁੰਚ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਉੱਨਤ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਇਟੋਨਿਕ, ਇੱਕ NPK (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼) ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਕ ਪੂਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਖਾਦਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਉਪਜ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਜੀਵੰਤ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਬਣੇ ਰਹਿਣ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ "ਸਹੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਪੋਸ਼ਣ ਸਿਰਫ਼ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦਾ; ਇਹ ਫਲਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਖਿਰਕਾਰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਮੰਗ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹੁੰਚ ਆਪਣਾ ਕੇ, ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਆਪਣੇ ਬਾਗ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 200 ਕੁਇੰਟਲ ਕਿੰਨੂ ਦਾ ਝਾੜ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿੰਨੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿੱਤੀ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 30,000 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਟਰਨ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕਿੰਨੂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ 1,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 2,200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 80,000 ਤੋਂ 1.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਹ ਆਪਣੇ 25 ਏਕੜ ਦੇ ਬਾਗ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ "ਖੇਤੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸਿਰਫ਼ ਬੀਜ ਬੀਜਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਾਵਧਾਨ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਾਰਕੀਟ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ। ਸਫਲਤਾ ਉਦੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਡਟੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ।"
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਲ 2010 ਤੋਂ Organic Farming ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਿਸਾਨ Surjit Singh Rai ਦੀ ਬਦਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, MFOI 2024 ਦੇ National Award ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ
ਸਿੰਚਾਈ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਨੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝਾੜ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿੰਚਾਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਉਹੀ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਠੰਡੇ, ਜੋ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਾਗ ਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ-ਸਬੰਧਤ ਜੋਖਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਯਮਤ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪੌਦੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਝਾੜ ਵੀ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਿੰਚਾਈ ਤਕਨੀਕ ਅਪਨਾਉਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਾਡਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਹਿਲੂ ਵਿਕਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਵੇਚਣ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਮੰਗ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਪਾਰੀ ਫਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਨੂੰ ਬਜ਼ਾਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਮੁੱਚੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤੇਜ਼ ਵਿਕਰੀ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਮੁਨਾਫੇ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ "ਜਦੋਂ ਵਪਾਰੀ ਸਿੱਧੇ ਮੇਰੇ ਫਾਰਮ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰ ਸਿੱਧੇ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ੇ, ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਕਿੰਨੂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਆਧੁਨਿਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤੀ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅਜ਼ਮਾਈ ਅਤੇ ਪਰਖੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਿਕਾਊ, ਲਾਭਦਾਇਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਖੇਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਹੈ। ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।"
ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਖੇਤੀ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਕੇ, ਉਹ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਰਥਿਕ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਸਮਾਂ। ਮੌਸਮ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ, ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜੈ ਵਿਸ਼ਨੋਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸਾਨ ਕੋਲ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸਹੀ ਸੰਦਾਂ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।"
ਜ਼ਰੂਰੀ ਨੋਟ: ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੋਰ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ, www.punjabi.krishijagran.com 'ਤੇ ਲੌਗ ਇਨ ਕਰੋ ਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਟੈਬ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਤੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ punjabi@krishijagran.com 'ਤੇ ਈਮੇਲ ਕਰੋ।
Summary in English: Kinnow farmer Ajay Vishnoi of Fazilka district received the National Award of MFOI 2024, See how this farmer converted 25 acres of land into kinnow orchard.