ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਖ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਲਾਹਾ
Soil Test: ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਹੋਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੋਂ ਉਸ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੌਖੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ ਇਹ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿੰਨਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੱਤ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਆਏ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕੇ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋ ਵੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਪੀ.ਐਮ. ਸੋਇਲ ਹੈਲਥ ਕਾਰਡ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: June-July Season ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵਧੀਆ, ਜਾਣੋ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਵਾਢੀ ਤੱਕ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਮਿੱਟੀ ਪਰਖ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਫਸਲਾਂ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਝਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਘੱਟ ਖਾਦ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਉਪਜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਦਾਂ ਖੇਤੀ ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਖਾਦ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਪਰਖ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੇਤ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਨ੍ਹਾਂ 4 ਫਸਲਾਂ ਦੀ Market ਵਿੱਚ High Demand, ਹੁਣ ਕਿਸਾਨ ਹੋਣਗੇ ਮਾਲੋਮਾਲ
ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਖ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਲਾਹਾ
ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਨਮੂਨੇ ਲੈਣ ਦੇ 8 ਨੁਕਤੇ:
1. ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਖਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਖ ਲਈ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
2. ਉੱਪਰਲੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਨਦੀਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਖੁਰਚਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅੱਖਰ 'ੜ' ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ 6 ਇੰਚ ਡੂੰਘਾ ਟੋਆ ਪੁੱਟੋ।
3. ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਟੋਏ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਤੱਕ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਇੰਚ ਪਰਤ ਨੂੰ ਖੁਰਪੋ ਜਾਂ ਕਹੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੱਟੋ।
4. ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 7-8 ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਭਰੋ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਹੋਵੇ।
5. ਸਾਰੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਫ਼ ਡੱਬੇ ਜਾਂ ਕੱਪੜੇ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾਓ। ਇਸ ਨਮੂਨੇ ਦਾ ਅੱਧਾ ਕਿਲੋ ਨਮੂਨਾ ਪਰਖ਼ ਲਈ ਲੈ ਕੇ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਥੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਲਉ।
6. ਜੇ ਕੋਈ ਰੋੜ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੋੜ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪਰਖ਼ ਵਾਲੇ ਨਮੂਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਾ ਲਉ।ਜੇ ਮਿੱਟੀ ਗਿੱਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਥੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾ ਲਵੋ।
7. ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਥੈਲੀ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪਰਚੀ ਵੀ ਪਾਉ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਨਾਮ, ਪਤਾ, ਨਮੂਨਾ ਲੈਣ ਦੀ ਮਿਤੀ, ਮੋਬਾਇਲ ਨੰਬਰ, ਫਸਲੀ-ਚੱਕਰ, ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਸਾਧਨ, ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਦਿ ਲਿਖੇ ਹੋਣ।
8. ਨਮੂਨੇ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਜਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਜਾਂ ਭੂਮੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਪਰਖ਼ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉ।
ਸਰੋਤ: ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (PAU)
Summary in English: Get Soil Tested for Crop Nutrient Requirements, Know 8 Tips for Sampling
