Wheat Farmers: ਜੇਕਰ ਹਾੜੀ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਕਣਕ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦੇ ਵਧੀਆ ਝਾੜ ਲਈ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਕਣਕ ਦੀ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲ ਅਗੇਤੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੰਪਰ ਝਾੜ ਦੇ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
Wheat Varieties: ਕਣਕ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਖੁਰਾਕੀ ਫਸਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਕਣਕ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਗੇਤੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਨਿਕਲ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਣਕ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਵਿਕਲਪ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚੰਗੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਣਕ ਦਾ ਵੱਧ ਝਾੜ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ:
ਐਚਡੀ 2967 ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ
● ਐਚਡੀ 2967 (HD 2967) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਇਹ ਕਣਕ ਦੀ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਕਣਕ ਦੀ ਇਹ ਕਿਸਮ 150 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
● ਇਸ ਕਿਸਮ ਤੋਂ 22 ਤੋਂ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
● ਐਚਡੀ 2967 ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਣਕ ਦੇ ਪੌਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ,
● ਕਣਕ ਦੇ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੂਟੇ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਲਗਭਗ 101 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਕਣਕ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੂੜੀ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ।
● ਇਹ ਕਿਸਮ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ।
ਡਬਲਯੂਐਚ 1105 ਕਿਸਮ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ
● ਡਬਲਯੂਐਚ 1105 (WH 1105) ਕਣਕ ਦੀ ਅਗੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਸਮ ਹੈ।
● ਡਬਲਯੂਐਚ 1105 ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 157 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 20 ਤੋਂ 24 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਤੱਕ ਝਾੜ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।
● ਕਣਕ ਦੇ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੂਟੇ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਸਿਰਫ 97 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਘੱਟ ਉੱਚੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਕਿਸਮ 'ਤੇ ਤੂਫਾਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ।
● ਡਬਲਯੂਐਚ 1105 ਕਿਸਮ ਵੀ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਢਾਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।
● ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਡਬਲਯੂਐਚ 1105 ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜਦੇ ਹਨ।
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਖੂਬੀਆਂ
● ਕਣਕ ਦੀ ਨਵੀਨਤਮ ਵਿਕਸਤ ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 (PBW 550) ਕਿਸਮ ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਹੈ।
● ਕਣਕ ਦੀ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 ਕਿਸਮ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 145 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਢੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 22 ਤੋਂ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਅਨਾਜ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਸਬਸਿਡੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ: ਧਾਲੀਵਾਲ
ਐਚਡੀ 3086 ਕਿਸਮ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ
● ਐਚਡੀ 3086 (HD 3086) ਕਿਸਮ ਵੀ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ,
● ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸੱਤ ਰੁੱਤਾਂ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਗਰਮ ਹਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਮੁੰਦਰੀਆਂ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
● ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ ਤੋਂ 156 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 23 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਝਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ, ਲਗਭਗ 55 ਤੋਂ 60 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬੀਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੀਲੀ ਕੁੰਗੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ।
● ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਨਾਲ ਘੱਟ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ:
ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਅਗੇਤੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਣਕ ਦਾ ਬੀਜ ਹੀ ਖਰੀਦਣ। ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤਿੰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ:
● ਅਗੇਤੀ ਖੇਤੀ: ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 10 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
● ਦਰਮਿਆਨੀ ਖੇਤੀ: ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ 11 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
● ਪਿਛੇਤੀ ਖੇਤੀ: ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ 26 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 25 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਚਲਦਾ ਹੈ।
Summary in English: Popular wheat varieties in Punjab-Haryana, Cultivate wheat in these three stages for best yield