Strawberry
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦਾ ਮੰਡੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚੋਲੇ ਯਾਨੀ ਵਿਚੋਲੇ ਵੀ ਹਨ। ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਹਨ ਜੋ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਤੋੜਦਿਆਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ ਹੈ
ਉਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਥਾਈ ਹੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ,( Dragon fruit ) ਅੰਜੀਰ,( figs ) ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ( Strawberry ) ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾ ਕੇ ਖੇਤੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਸਾਨ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਨੂੰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਮਿਰਚ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ( Strawberry and Capsicum Cultivation Getting Popular )
ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਪੌਲੀ ਸ਼ੀਟਾਂ (Poly sheets) ਨਾਲ ਢਕੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਨਜ਼ਰੀਆ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਤਸੁਕਤਾ ਵੀ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ | ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਦਰਾਂ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਖਰਚੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ | ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੌਲੀ ਸ਼ੀਟ ਜੈਪੁਰ ਤੋਂ ਮੰਗਵਾਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2500 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ | ਮਾਨਸਾ ਅਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਾਈਵੇਅ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਗਰਾਮ ਭੈਣੀ ਬਾਘਾ ਦੇ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰਖੀਆਂ' ਚ ਲੈ ਆਏ ਹਨ |
52 ਸਾਲਾ ਦੇ ਲੱਖਾ ਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸੀ ਜੋ 12 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਲੱਖਾ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ ਹੈ | ਉਸਨੇ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ | ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਸਿੱਧੇ ਖਰੀਦਦਾਰ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਕਮਾਏ। ਉਸ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਉਪਜ ਖਰੀਦੀ ਗਈ ਸੀ | ਇਹ ਕਮਾਈ ਉਸ ਤੋਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਧੇਰੇ ਸੀ ਜੋ ਉਹ ਕਣਕ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਮਾਉਂਦੇ ਸਨ |
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ | ਪਰ ਜਦੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਮਾਰਚ ਵਿਚ ਜਦੋ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਫਸਲ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ | ਉਹ ਮਿਰਚ ਦੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਕਣਕ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਵਿਚੋਲੇ ਕਿਤੇ ਨਹੀਂ ਹਨ | ਉਸਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਦੁਗਣੀ ਫ਼ਸਲ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਲੀਤੀ ਹੈ।
ਲੱਖਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, "ਪਰ ਇਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਕੋਲਡ ਸਟੋਰੇਜ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਫਸਲ ਰੱਖ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਚੰਗੀ ਰਿਟਰਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਬੇਸ ਮੁੱਲ ਤੈਅ ਕਰੇ ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋ ਸਕੇ | ਇਹ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅਜਿਹੀ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੀ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਆਕਰਸ਼ਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ( The youth of Punjab are attracted )
ਨਵੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵੀ ਨੌਜਵਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ | 32 ਸਾਲ ਦੇ ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ, , ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ | ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੇਖੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ | ਜਸਬੀਰ ਨੇ ਯੂਟਿਉਬ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖ ਕੇ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬਾਰੇ ਸਿਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿਚ ਦੋ ਏਕੜ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਵਾਪਸੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ 350 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕਿਆ। ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੋਰ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਲੀਤੀ । ਇਸ ਵਾਰ ਉਸਨੇ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਫਸਲ ਦਾ ਰਕਬਾ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ |
ਆਪਣੀ ਸਫਲਤਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਜਸਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਕ ਵਾਰ ਫਲ ਪੱਕ ਜਾਣ 'ਤੇ, ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵੇਚਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ | ਉਸਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ "ਇਸ ਸਾਲ, ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਪੈਕਿੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀ-ਆਰਡਰ ਕਰਾਂਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਵੇਚ ਸਕਾਂ."
ਜਸਬੀਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰੇ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਬਿਹਤਰ ਰਹੇਗਾ। ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਣਕ ਜਾਂ ਝੋਨੇ ਦੇ ਉਲਟ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਖੇਤ ਵਿਚ ਹੀ ਵਿਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |
Dragon Fruit
ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਅਤੇ ਅੰਜੀਰ ( Dragon fruit and figs )
ਨਵੀਂ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਅਟਕ ਗਏ ਹਨ।
ਭਦਾਦਾ ਪਿੰਡ ਦੇ 24 ਸਾਲ ਦੇ ਅਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਚਾਚੇ ਨੂੰ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨਾ ਵੇਚਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਵੇਖਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ | ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੋਂ ਆਗਿਆ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ | ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 100 ਲੱਕੜ ਦੇ ਖੰਭੇ ਲਗਾਉਣੇ ਪਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉਤਸੁਕਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 800 ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਤੇ 3000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੌਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਹਨ |
Anjeer farming
ਬਿਹਤਰ ਵਾਪਸੀ, ਵਿਚੋਲੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ( Better return )
ਪਿੰਡ ਖਹਿਰਾ ਕਲਾਂ ਦੇ ਇਕ ਹੋਰ ਕਿਸਾਨ ਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਾਲ 2018 ਵਿਚ ਅੰਜੀਰ ਫਾਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ | ਉਸ ਦੇ ਇਕ ਏਕੜ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ 400 ਅੰਜੀਰ ਦੇ ਪੌਦੇ ਹਨ, ਜੋ 20 ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਪੰਜ ਤੋਂ ਛੇ ਕਿੱਲੋ ਫਲ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਹਰ ਸਾਲ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅੰਜੀਰ ਦੇ ਬੂਟੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੋ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ | ਹੁਣ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਵਿੱਚ ਉਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਫਲ ਵਧੀਆ ਰਿਟਰਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਫਸਲ ਵੇਚਣ ਲਈ ਵਿਚੋਲੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਉਹ ਸਾਡੀ ਫ਼ਸਲ ਖਰੀਦਣ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਵੇ | ਅਸੀਂ ਇਕ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਵੇਚਦੇ ਹਾਂ. "
ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਸੁਲਤਾਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, “ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ 7 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਘਟ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਜਲਦੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ |
ਨਵੇਂ ਤਜ਼ਰਬੇ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ( New experiment needs government help )
ਨਵੀਂ ਫਸਲਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਢੰਗ ਅਪਣਾਏ ਹਨ | ਪਰ ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਇਸਦੇ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ | ਇਕੱਲੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੀ ਕਿਸਾਨ ਲਗਭਗ 60 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ ਵਿਚ ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਪੀਡੀਐਸ ਸਪਲਾਈ ਲਈ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਇਹ ਉਪਜ ਖਰੀਦਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫਸਲੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਬਦਲਵੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਸਿਰਫ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਥੋੜੀ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਣਕ-ਝੋਨੇ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ |
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :- ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਆਈ ਇਕ ਹੋਰ ਵਡੀ ਖਬਰ!
Summary in English: Punjab farmers are earning in lacs by cultivating Dragon fruit, Anjeer and Strawberry type crops.
