ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਫ਼ਸਲ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸਦੀ ਇੱਕ ਵਰੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ 20 ਤੋਂ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਗਤ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਫ਼ਸਲ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹੀ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਤੇ ਮੇਹਨਤ `ਚ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮਹਿੰਦੀ ਦਾ ਪੌਦਾ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਸੋਕਾ ਰੋਧਕ ਪੌਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਗਰਮ ਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਮੌਸਮ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ `ਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਹਿੰਦੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫਸਲ ਹੈ।
ਮਹਿੰਦੀ ਪੌਦੇ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ:
● ਮਹਿੰਦੀ ਪੌਦਾ ਦੇ ਪੱਤੇ, ਫੁੱਲ, ਬੀਜ ਤੇ ਸੱਕ `ਚ ਚਿਕਿਤਸਕ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ `ਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਚਿਕਿਤਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿੰਦੀ ਬਲਗਮ, ਕਲੈਰੇਟਿਕ, ਸੋਜ ਤੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦੀ ਹੈ।
● ਇਸ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਲੇਪ ਕੋੜ੍ਹ ਰੋਗ `ਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਸਿਰ ਦਰਦ ਤੇ ਪੀਲੀਆ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਮਿੱਟੀ:
ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਥਰੀਲੀ, ਹਲਕੀ, ਭਾਰੀ ਤੇ ਖਾਰੀ ਮਿੱਟੀ `ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਧੀਆ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੇ ਝਾੜ ਲਈ ਆਮ ਰੇਤਲੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਢੁਕਵੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦਾ pH 7.5 ਤੋਂ 8.5 ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕਿਸਾਨ ਵੀਰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਤੋਂ ਕਮਾਓ ਦੁਗਣਾ ਝਾੜ
ਖਾਦ ਦੀ ਮਾਤਰਾ:
● ਮਹਿੰਦੀ ਦੇ ਬੂਟੇ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਦੀ ਅੰਤਮ ਹਲ ਵਾਹੁਣ ਵੇਲੇ 5 ਤੋਂ 8 ਟਨ ਕੰਪੋਜ਼ਡ ਗਾਂ ਦਾ ਗੋਹਾ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹੈਰੋ ਨਾਲ ਇੱਕਸਾਰ ਮਿਲਾ ਦਿਓ ਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਖੜ੍ਹੀ ਫਸਲ `ਚ 60 ਕਿਲੋ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ (N) ਅਤੇ 40 ਕਿਲੋ ਫਾਸਫੋਰਸ (P) ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪਾਓ।
● ਫਾਸਫੋਰਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਅੱਧੀ ਮਾਤਰਾ ਪਹਿਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਦੀਨਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਮਾਤਰਾ 25 ਤੋਂ 30 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਓ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 40 ਕਿਲੋ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਪਹਿਲੀ ਨਦੀਨ ਅਤੇ ਮਹਿੰਦੀ ਦੇ ਸਥਾਪਿਤ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਡੀ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ:
● ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਬਾਵਿਸਟਿਨ (1.5 ਗ੍ਰਾਮ/ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ) ਤੇ ਮੋਨੋਕਰੋਟੋਫੋਸ (1 ਮਿ.ਲੀ./ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ) ਦੇ ਘੋਲ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।
● ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੁਆਰਾ ਕੀੜਿਆਂ ਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ 1 ਕਿ.ਗ੍ਰਾ ਟ੍ਰਾਈਕੋਡਰਮਾ ਕਲਚਰ ਨੂੰ 40 ਕਿਲੋ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਜਾਂ ਕੰਪੋਜ਼ਡ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਓ ਤੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਫੈਲਾਓ।
● ਦੀਮਕ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਲੋਰਪਾਈਰੀਫਾਸ ਦੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਪਾਣੀ `ਚ ਘੋਲੋ ਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।
ਝਾੜ ਕਿੰਨਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਖਾਸ ਤੌਰ `ਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 5 ਤੋਂ 10 ਫੀਸਦੀ ਝਾੜ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ 3 ਤੋਂ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਭਗ 20 ਤੋਂ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 15 ਤੋਂ 20 ਕੁਇੰਟਲ ਸੁੱਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉੱਨਤ ਖੇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ 20 ਤੋਂ 25 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਝਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Summary in English: You can earn millions through henna cultivation