ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਸਲਾਹ
Punjab Alert: ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣਾ ਆਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਲਾਹ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇਹ ਲੇਖ ਪੜੋ...
Crop Advisory Alert: ਅਕਸਰ ਮੌਸਮੀ ਮਾਰ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੁਣ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢ ਲਿਆ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ, ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਫਸਲੀ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫਾ ਲੈ ਸਕਣ। ਤਾਂ ਆਓ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਲਈ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿ ਅਹਿਮ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਆਪਣੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਦੀ ਮਾਰ ਤੋਂ ਬਚਾਓ:
ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ:
● ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਝੁਲਸਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤ ਦੇ ਰਜਬਾਹਿਆਂ ਦਾ ਘਾਹ-ਫੂਸ ਹਟਾ ਕੇ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ। ਮੌਸਮ ਸਾਫ਼ ਹੋਣ 'ਤੇ 150 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਪਲਸਰ ਜਾਂ 26.8 ਗ੍ਰਾਮ ਐਪਿਕ ਜਾਂ 80 ਗ੍ਰਾਮ ਨੇਟੀਵੋ ਜਾਂ 200 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਐਮੀਸਟਰ ਟਾਪ ਜਾਂ ਟਿਲਟ ਜਾਂ ਫੋਲੀਕਰ ਅਤੇ ਓਰੀਅਸ ਨੂੰ 200 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।
● ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ 'ਚ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਛੇਕਾਂ ਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿਓ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਜ਼ੇ ਛੇਕਾਂ ਵਿੱਚ 6 ਇੰਚ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ਿੰਕ ਫਾਸਫਾਈਡ ਚਾਰਾ ਪਾਓ। ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਓ। ਲੋੜ ਅਧਾਰਤ ਯੂਰੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਪੀਏਯੂ-ਪੱਤਾ ਰੰਗ ਚਾਰਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
● 5% ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੇਡ ਹਾਰਟ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 100 ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 20ml Fame 480SC (Flubendiamide) ਜਾਂ 170g Mortar 75SG (cartap hydrochloride) ਜਾਂ 1 ਲਿਟਰ Chlorpyrifos 20EC ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
● ਜਦੋਂ 5 ਪਲਾਂਟ ਹਾਪਰ ਪ੍ਰਤੀ ਪਹਾੜੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ 94 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਪੈਕਸਾਲੋਨ 10SC (triflumezopyrim) ਜਾਂ 80 ਗ੍ਰਾਮ Osheen / Token 20 SG (dinotefuran) 100 ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
ਨਰਮੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ:
● ਲੀਫ ਕਰਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪੁੱਟੋ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ ਆਰਥਿਕ ਥ੍ਰੈਸ਼ਹੋਲਡ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ (ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਛੇ ਬਾਲਗ ਪ੍ਰਤੀ ਪੱਤਾ), ਤਾਂ 400 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਸੇਫੀਨਾ 50DC (ਐਫੀਡੋਪਾਇਰੋਫੇਨ) ਜਾਂ 60 ਗ੍ਰਾਮ ਓਸ਼ੀਨ 20SG (ਡਾਇਨੋਟਿਊਬ) ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 100 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।
● 80 ਗ੍ਰਾਮ ਉਲਾਲਾ (ਫਲੋਨਿਕਾਮਿਡ 50WG) ਜਾਂ ਓਸ਼ੀਨ 20SG (ਡਾਇਨੋਟਫੁਰਾਨ) ਜਾਂ 40 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਕੌਨਫੀਡੋਰ 200SL ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਨੂੰ 100 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
● ਜੇਕਰ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ 5% ਫੁੱਲ ਗੁਲਾਬੀ ਲਾਰਵੇ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ 500 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਕੁਰੈਕਰੋਨ 50 ਈਸੀ (ਪ੍ਰੋਫੇਨੋਫੋਸ) ਜਾਂ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਕਲੇਮ 5 ਐਸਜੀ (ਇਮਾਮੇਕਟਿਨ ਬੈਂਜ਼ੋਏਟ) ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਨੂੰ 100 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
ਗੰਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ:
● 10 ਕਿਲੋ ਫਰੇਰਾ 0.4 ਜੀਆਰ ਜਾਂ 12 ਕਿਲੋ ਫੁਰਾਡਾਨ/ਡਿਆਫ੍ਰੀਨ/ਪਫਿੰਗ/ਫਿਊਰੀ 3ਜੀ ਕਾਰਬੋਫਿਊਰਾਨ ਨੂੰ ਬੀਜ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਲਗਾ ਕੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਬੋਰਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਉਦੋਂ ਹੀ ਕਰੋ ਜਦੋਂ ਚੋਟੀ ਦਾ ਬੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਵੇ।
● ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਪੁੱਟਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਫਸਲ ਦੀ ਹਲਕੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰੋ।
ਮੱਕੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ:
ਮੱਕੀ ਦੀ ਫਸਲ 'ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਵਾਲੇ ਆਰਮੀ ਕੀੜੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਕੋਰਾਜ਼ਨ 18.5SC (@ 0.4 ml/Ltr ਪਾਣੀ) ਨਾਲ ਫਸਲ 'ਤੇ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। 120-200 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਵਰਤੋ। ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਸਪਰੇਅ ਨੋਜ਼ਲ ਨੂੰ ਵੋਰਲ ਵੱਲ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ, ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ: ਧਾਲੀਵਾਲ
ਭਿੰਡੀ / ਮਿਰਚ / ਬੈਂਗਣ ਦੀ ਫ਼ਸਲ:
● ਭਿੰਡੀ ਵਿੱਚ ਜੱਸੀਡ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ 80 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਐਕੋਟਿਨ 5% (ਨਿੰਮ ਅਧਾਰਤ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ) ਨੂੰ 100-125 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
● ਫਲਾਂ ਦੀ ਸੜਨ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਮਰਨ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ 250 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਫੋਲੀਕਰ ਜਾਂ 750 ਗ੍ਰਾਮ ਇੰਡੋਫਿਲ ਐਮ 45 ਜਾਂ ਬਲਿਟੌਕਸ ਨੂੰ 250 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਕਫੇ 'ਤੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
● ਬੈਂਗਣ ਵਿੱਚ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੂਟ ਬੋਰਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ, 80 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਕੋਰੇਜਨ 18.5 ਐਸਸੀ ਜਾਂ 80 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਕਲੀਮ 5 ਐਸਜੀ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਨੂੰ 100-125 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
ਫਲ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ:
● ਸਦਾਬਹਾਰ ਪੌਦੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ, ਅਮਰੂਦ, ਅੰਬ, ਲੀਚੀ, ਸਪੋਟਾ, ਜਾਮੁਨ, ਬੇਲ, ਆਂਵਲਾ ਆਦਿ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਢੁਕਵਾਂ ਸਮਾਂ ਹੈ।
● ਬਾਗਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਉੱਗਣ ਵਾਲੇ ਵੱਡੇ ਨਦੀਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਘਾਹ, ਭੰਗ ਆਦਿ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਟਣਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
● ਫਲਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਅਮਰੂਦ ਦੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਟਾਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਬ ਦਿਓ।
● ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਈਟੋਫਥੋਰਾ (ਗੈਮੋਸਿਸ) ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਹੈ, ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ:
● ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮ ਲਈ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
● ਦਸ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ 6 ਫੁੱਟ ਲੰਬੀ, 3 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘੀ ਅਤੇ 3 ਫੁੱਟ ਚੌੜੀ ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਟੈਂਕੀ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਭਗ 1500 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ।
● ਪਾਣੀ ਦੇ ਟੋਏ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ੈਦ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਟੋਏ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਹਰੇ ਐਲਗੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਰ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
● ਨਾਲ ਹੀ, ਮੋਟਰ ਨੂੰ ਹਰ 3-4 ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਘੁੰਮਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਸਕੇ।
● ਇੱਕ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਔਸਤਨ 70-80 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਪੀ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਚੰਗੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਪੰਛੀ:
● ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪੋਲਟਰੀ ਫੀਡ ਵਿੱਚ 15-20% ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਫੀਡ ਦੀ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
● ਕੋਕਸੀਡਿਓਸਿਸ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਨਮੀ ਤੋਂ ਬਚੋ।
● ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ, ਪੋਲਟਰੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ Coccidiostats ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
● ਸ਼ੈੱਡ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਆਪਣੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ 6-8 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀ ਰਾਣੀਖੇਤ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਟੀਕੇ ਲਗਾਓ।
● ਇਸ ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਲੱਸੀ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਾਓ।
Summary in English: Advisory Alert: Protect your crops from changing weather, essential advice issued by the department
