1. Home
  2. ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ

ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

ਸਕਦੇ ਹੋ । ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਪਸ਼ੂਪਾਲਣ ਨੂੰ ਤੇਜੀ ਤੋਂ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਪਸ਼ੂਪਾਲਣ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ।

Pavneet Singh
Pavneet Singh
Artificial Insemination In Animals

Artificial Insemination In Animals

ਪਸ਼ੂਪਾਲਣ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਣ ਚੁਕਿਆ ਹੈ , ਜਿਸ ਤੋਂ ਤੁਸੀ ਕਰੋੜਪਤੀ ਬਨਣ ਤਕ ਦਾ ਸਫਰ ਤਹਿ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ । ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਪਸ਼ੂਪਾਲਣ ਨੂੰ ਤੇਜੀ ਤੋਂ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਪਸ਼ੂਪਾਲਣ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ।

ਇਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਿਚ ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਤਾਂ ਅੱਜ ਅੱਸੀ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਵਿਚ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਗਰਭਪਾਤ ਕਿ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਤਰੀਕਾ ਕਿ ਹੈ ? ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਇਕ ਅਜੇਹੀ ਕਲਾ ਹੈ , ਜਿਸ ਵਿਚ ਬਲਦ ਤੋਂ ਵੀਰਜ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੀਰਜ ਨੂੰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਤਰਲ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮਾਦਾ ਦੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀ 'ਵਿਚ ਜਮਾਂ ਹੋਏ ਵੀਰਜ ਨੂੰ ਰੱਖ ਕੇ ਮਾਦਾ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਗਰਭਪਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਦੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਗਰਭਪਾਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਲਾਭ

ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗਰਭਦਾਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਲਾਭ ਦੂੱਜੇ ਦੇਸ਼ਾ ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਉੱਤਮ ਨਸਲ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਬਲਦ ਦੇ ਵੀਰਜ ਨੂੰ ਗਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੱਝਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਕੇ ਵੀ ਚੁਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ ਬੁੱਢੇ ਜਾਂ ਬੇਸਹਾਰਾ ਬਲਦਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਤਮ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ ਬਲਦਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਧੀ ਕਿ ਗੱਲ ਕਰੀਏ , ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਬਲਦ ਦੁਆਰਾ ਇਕ ਸਾਲ ਵਿਚ 60 -70 ਗਾਵਾਂ ਜਾਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਕਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ,ਪਰ ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਵਿਧੀ ਦੁਆਰਾ ਇਕ ਬਲਦ ਦੇ ਵੀਰਜ ਤੋਂ ਇਲ ਸਾਲ ਵਿਚ ਹਜਾਰਾਂ ਗਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਕਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਵਧੀਆ ਬਲਦ ਦੇ ਵੀਰਜ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹੋ । ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿਚ ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਵਧੀਆ ਬਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਬਲਦ ਪਾਲਣ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਭੰਧਤ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਆਸਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਗਹੀਣ ਜਾਂ ਬੇਸਹਾਰਾ ਗਾਵਾਂ/ਮੱਝਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੇ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿਚ ਨਰ ਤੋਂ ਮਾਦਾ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਤੋਂ ਨਰ ਵਿਚ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ

ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਲਈ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਵਿਧੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸੀਮਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿਖਿਅਤ ਪਸ਼ੂ ਚਿਕਿਤਸਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਕਨੀਸ਼ੀਅਨ ਨੂੰ ਮਾਦਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ. ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ

  • ਮਾਦਾ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

  • ਨਕਲੀ ਗਰਭਦਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬੰਦੂਕ ਨੂੰ ਲਾਲ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

  • ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀਰਜ ਛੱਡੋ।

  • ਨਕਲੀ ਗਰਭਪਾਤ ਬੰਦੂਕ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਸਮੇਂ, ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਇਹ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਸਿੰਗ ਤੱਕ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ।

  • ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10-12 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

  • ਨਕਲੀ ਗਰਭਦਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖੋ। 

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Parivar Samridhi Yojana: 6000 ਰੁਪਏ ਨਾਲ ਮਿਲੇਗਾ 2 ਲੱਖ ਦਾ ਬੀਮਾ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਅਪਲਾਈ

Summary in English: How to do artificial insemination in animals?

Like this article?

Hey! I am Pavneet Singh . Did you liked this article and have suggestions to improve this article? Mail me your suggestions and feedback.

ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੇਲ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ।

Subscribe Newsletters