Swachh Bharat Mission: ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅਭਿਆਨ (Swach Bharat Abhiyaan) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਖਾਨੇ ਸਮੇਤ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਟਾਇਲਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
Toilet Scheme: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅਭਿਆਨ (Swach Bharat Abhiyaan) ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਟਾਇਲਟ ਬਣਾਉਣਾ ਵੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਟਾਇਲਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ ਬਣੇ ਪਖਾਨੇ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2 ਅਕਤੂਬਰ, 2014 ਤੋਂ ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਨ- ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਐਸਬੀਐਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ 2 ਅਕਤੂਬਰ, 2019 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਪੇਂਡੂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਖਾਨੇ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਚ ਤੋਂ ਮੁਕਤ (ODF) ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ। SBM ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 10.9 ਕਰੋੜ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਘਰੇਲੂ ਪਖਾਨੇ (IHHL) ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਵੱਛਤਾ ਸਾਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਐਸ.ਬੀ.ਐਮ. ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਮੁਫਤ ਟਾਇਲਟ ਸਬਸਿਡੀ ਵਧਾਈ ਗਈ (Free Toilet Subsidy)
SBM ਦੇ ਤਹਿਤ, ਹੱਥ ਧੋਣ ਅਤੇ ਟਾਇਲਟ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਪਾਣੀ ਸਟੋਰੇਜ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ IHHLs ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 12,000 ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਨੇ SBM ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਤਸਦੀਕ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਲਾਨਾ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਸੈਨੀਟੇਸ਼ਨ ਸਰਵੇ (NARSS) ਦੇ ਤਿੰਨ ਦੌਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਨੁਕਤਾ ਟਾਇਲਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਸੀ। NARSS 2019-20 ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 99.6% ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਕੋਲ ਟਾਇਲਟ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਸੀ। ਅਤੇ, 95.2% ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਟਾਇਲਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਸੀ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਟੀਚਾ 2024 ਤੱਕ (Mission Jal Shakti)
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2024 ਤੱਕ ਹਰੇਕ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਘਰੇਲੂ ਟੂਟੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਸਿੰਘ ਪਟੇਲ ਨੇ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਮੁਫ਼ਤ ਟਾਇਲਟ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ (Free Toilet Important Documents)
-ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ
-ਮੌਜੂਦਾ ਬੈਂਕ ਪਾਸਬੁੱਕ
-ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਾਈਜ਼ ਫੋਟੋ
-ਮੌਜੂਦਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ
-ਕੋਈ ਇੱਕ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Food ATM: ਹੁਣ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਛੱਡੋ, ATM ਤੋਂ ਲਓ ਰਾਸ਼ਨ!
ਮੁਫ਼ਤ ਟਾਇਲਟ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ (Free Toilet Scheme Online Application)
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੁਫਤ ਟਾਇਲਟ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ sbm.gov.in 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮੁਫਤ ਟਾਇਲਟ ਲਈ ਆਫਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ (Free Toilet Scheme Offline Application)
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਔਨਲਾਈਨ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰਾਮ ਪੰਚਾਇਤ ਦੇ ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੁਆਰਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਫਾਰਮ ਭਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ 'ਚ ਟਾਇਲਟ ਗ੍ਰਾਂਟ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ।
Summary in English: Free Toilet Scheme: Government is paying to build free toilets! Here's how to apply!