Cherry Cultivation
Cherry Farming: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੈਰੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਪਹਾੜੀ ਸੂਬਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਖੱਟਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਚੈਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੈਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੁਆਦੀ ਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਜਬ ਦਾਮ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿੱਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫਲ ਦਾ ਸੁਆਦ ਖੱਟਾ-ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਫਲ ਦੇਖਣ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੁਆਦ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਚੈਰੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੀ ਚੰਗਾ ਫਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚੈਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਯੂਰਪ, ਏਸ਼ੀਆ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਓ ਕਰੀਏ ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ:
ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ
ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਆਮ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਚੰਗੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ, 6 ਤੋਂ 7.5 ਦੇ pH ਮੁੱਲ ਵਾਲੀ ਰੇਤਲੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਮੀਨ ਨਮੀ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਵਾਲੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 120 ਤੋਂ 150 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤਾਪਮਾਨ 7 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹੀ ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਚੈਰੀ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
● ਅਗੇਤੀ ਪੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ:- ਬਲੈਕ ਹਾਰਟ, ਐਲਟਨ, ਫਰੋਗਮੋਰ ਅਰਲੀ, ਅਰਲੀ ਰਿਵਰਰਜ਼।
● ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ:- ਵਾਟਰਲੂ, ਬੈੱਡਫੋਰਡ ਪ੍ਰੋਲੀਫਿਕ।
● ਉਹ ਕਿਸਮਾਂ ਜੋ ਪੱਕਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ: ਗਰਵਰਨਰ ਉੜ, ਫ੍ਰੈਨਸਿਸ, ਇਮਪਰਰ।
ਬੂਟੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬੀਜ ਜਾਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਟਿੰਗਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿਧੀ ਦੁਆਰਾ ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣਾ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬੀਜ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਠੰਡੀ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਿਓਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਚੈਰੀ ਪੌਦੇ 15 ਤੋਂ 20 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਬੈੱਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡਾਂ ਦੀ ਚੌੜਾਈ 105 ਤੋਂ 110 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦੋ ਬੈੱਡਾਂ ਵਿਚਕਾਰ 45 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦਾ ਫ਼ਾਸਲਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੈੱਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ 15 ਤੋਂ 25 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦਾ ਫ਼ਾਸਲਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਬਗੀਚੀ ਦੇ ਇਸ Model ਰਾਹੀਂ 21 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ Fruits
ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਨਦੀਨਾਂ
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਚੈਰੀ ਦੀ ਫਸਲ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਚੈਰੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਾ ਵਧਣ ਦਿਓ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।
ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਖਾਦ
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਆੜੂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪੋਟਾਸ਼ ਦੀ ਕਮੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੋਟਾਸ਼ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਦ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਮਿੱਠੀ ਚੈਰੀ ਦੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਸੇਬ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਖਾਦ ਜਿੰਨੀ ਹੀ ਖਾਦ ਪਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਖੱਟੀ ਚੈਰੀ ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਟਾਈ
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਆਮ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾਲ ਸਹੀ ਆਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਫਾਰਵਰਡ ਸ਼ੂਟ ਵਿਧੀ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਠੀ ਚੈਰੀ ਵਿੱਚ, ਫੁੱਲ ਲੰਬੇ ਸਪਰਸ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਪਰਸ 10 ਤੋਂ 12 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫਲ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਛਾਂਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਛਾਂਟੀ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰੋ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੁਰਾਣੇ ਸਪਰਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਨਵੇਂ ਸਪਰਸ ਬਣ ਸਕਣ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: August Month 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਦਾਬਹਾਰ ਫ਼ਲਦਾਰ ਬੂਟਿਆਂ ਵੱਲ ਦਿਓ ਧਿਆਨ
Cherry Cultivation
ਫਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ
ਚੈਰੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਫਲ ਦੇਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਫਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੱਕਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਬੂਟਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਕੇ 50 ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਈ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਫਲ ਪੱਕਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਉਪਜ
ਇੱਕ ਪੂਰੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਚੈਰੀ ਦੇ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 15 ਤੋਂ 25 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਫਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫਲ ਨੂੰ ਪੱਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੱਟ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫਲ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਕਸੇ ਜਾਂ ਛੋਟੀਆਂ ਟੋਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕਮਾਈ
ਮਿੱਠੇ ਚੈਰੀ ਫਲ ਤਾਜ਼ੇ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਖੱਟੇ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਮੁਰੱਬਾ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚੈਰੀ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ 400 ਤੋਂ 500 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਚੈਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ।
Summary in English: After the hilly states, now Cherry farming is possible in Punjab too!
