1. Home
  2. ਬਾਗਵਾਨੀ

ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੀਵੀ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਧੂਮ, ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੱਲ ਕੀਵੀ ਦੀ ਵਧੇਰੀ ਮੰਗ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ...

Gurpreet Kaur Virk
Gurpreet Kaur Virk

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੱਲ ਕੀਵੀ ਦੀ ਵਧੇਰੀ ਮੰਗ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ...

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

Kiwi Cultivation: ਕੀਵੀ ਜਾਂ ਚੀਨੀ ਗੂਜ਼ਬੇਰ ਐਕਟੀਨਿਡੀਆ ਜਿਨਸ ਦੀ ਇੱਕ ਲੱਕੜ ਵਾਲ਼ੀ ਵੇਲ ਦਾ ਖਾਣਯੋਗ ਬੇਰਨੁਮਾ ਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਦਾ ਛਿੱਲੜ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ, ਧੁੰਦਲਾ ਅਤੇ ਹਰਾ-ਭੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦਰਲਾ ਗੁੱਦਾ ਚਲਕੀਲੇ ਹਰੇ ਜਾਂ ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿੱਕੇ-ਨਿੱਕੇ, ਕਾਲ਼ੇ, ਖਾਣਯੋਗ ਬੀਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਫਲ ਦਾ ਗੁੱਦਾ ਕੂਲ਼ਾ ਅਤੇ ਮਿੱਠਾ ਪਰ ਨਵੇਕਲੇ ਸੁਆਦ ਵਾਲ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਈ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਰਪੂਰ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੀਵੀ ਪੌਦੇ ਦੇ ਫਲ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਵਿਰੋਧੀ, ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਗੁਣ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇਹਦੀ ਇਟਲੀ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਚਿਲੀ, ਗ੍ਰੀਸ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਰਗੇ ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਵਣਜੀ ਫ਼ਸਲ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਕੀਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਸਿੱਕਮ, ਮੇਘਾਲਿਆ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਡਾਈਟ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਕੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀਵੀ ‘ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਮਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ‘ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਦੇ ਫਾਇਦੇ:

● ਕੀਵੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਲੀਵਰ, ਸਟ੍ਰੋਕ, ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ, ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਹੋਰ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਟੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਕੀਵੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਤੱਤ ਬਲੱਡ ਕਲਾਟਿੰਗ ਯਾਨੀ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਨੂੰ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
● ਇਹ ਫੱਲ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਕੀਵੀ ਵਿੱਚ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਕੀਵੀ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ:

ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ
ਕੀਵੀ ਫਲ ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਪੀਲੀ-ਭੂਰੀ ਲੋਮੀ ਮਿੱਟੀ ਜੋ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਕਾਸ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਹੈ, ਕੀਵੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਹੈ। ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ (200 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ/ਹੈਕਟੇਅਰ), ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ (150 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ/ਹੈਕਟੇਅਰ) ਅਤੇ ਫਾਸਫੋਰਸ (55 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ) ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਸਲ ਕੱਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਵਾ ਤੋਂ ਪਨਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਵਾ ਕੀਵੀ ਦੇ ਪੌਦੇ, ਇਸਦੇ ਛੋਟੇ ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਅਢੁੱਕਵੇਂ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਕੀਵੀ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਛੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕਤਾਰਾਂ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਨਵਰੀ ਕੀਵੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮਹੀਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪਿਟਿੰਗ ਅਤੇ ਖਾਦ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Avocado Cultivation: ਇਹ ਸੂਬਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਰ ਰਿਹੈ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ, ਜਾਣੋ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਰੁੱਖ ਲਾਉਣਾ
ਕੀਵੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਬੀਜ/ਗ੍ਰਾਫਟਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਲਈ, ਕਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚ 6 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨਾਲ ਆਰਬਰ ਜਾਂ ਪਰਗੋਲਾ ਸਿਸਟਮ ਫਰੇਮਵਰਕ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਰਾਗਣ ਲਈ, ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ 1:5 ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਠੰਡ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ
ਬਸੰਤ ਅਤੇ ਪਤਝੜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਠੰਡ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਇਹ ਕੀਵੀ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਏਗਾ। ਕੀਵੀ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਿੰਡ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਖਾਦ ਦੀ ਲੋੜ
ਹਰ ਸਾਲ, ਕੀਵੀ ਦੇ ਚੰਗੇ ਵਾਧੇ ਲਈ 20 ਕਿਲੋ ਰੂੜੀ ਅਤੇ 15% ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਵਾਲਾ 0.5 ਕਿਲੋ NPK ਮਿਸ਼ਰਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। 5 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਖੇਤ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ NPK ਦੀ ਉਨੀ ਹੀ ਮਾਤਰਾ, 850-900 ਗ੍ਰਾਮ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, 500-600 ਗ੍ਰਾਮ ਫਾਸਫੋਰਸ, ਅਤੇ 800-900 ਗ੍ਰਾਮ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਹਰ ਸਾਲ ਪਾਓ।

ਸਿੰਚਾਈ
ਸਤੰਬਰ-ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਫਲ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 10-15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਕਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੈ।

ਵਾਢੀ
ਕੀਵੀ ਦੇ ਪੌਦੇ 4-5 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਫਲ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਵਪਾਰਕ ਉਤਪਾਦਨ 6-7 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਅੰਤਰ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਫਲ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪੱਕਦੇ ਹਨ। ਵੱਡੇ ਫਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਧਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਖ਼ਤ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੋਟੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਨਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਵ 1-2 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਖਾਣ ਯੋਗ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਹਾਟੀ 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ, ਜਾਣੋ ਮੇਲੇ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

(ਨੋਟ- ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ ਗੁਹਾਟੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿੱਕਮ ਸਟੇਟ ਕੋਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ ਜਾਂ ਸਿਮਫੇਡ) ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਮਫੈਡ 3 ਤੋਂ 5 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਭਾਗੀਦਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗੀ। ਮੇਲੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੈਵਿਕ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਜਾਂ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ- ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ-

https://punjabi.krishijagran.com/news/the-largest-organic-trade-fair-of-the-country-is-going-to-start-in-guwahati-know-the-speciality-of-the-fair/

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨੰਬਰ 9891223340 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ)

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

ਕੀਵੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜਣਾ ਹੈ?

Summary in English: Arunachal Pradesh's Kiwi is booming across the country, Let's know the correct method of sowing

Like this article?

Hey! I am Gurpreet Kaur Virk. Did you liked this article and have suggestions to improve this article? Mail me your suggestions and feedback.

ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੇਲ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਸਾਡੇ ਨਿਉਜ਼ਲੈਟਰ ਦੇ ਗਾਹਕ ਬਣੋ।

Subscribe Newsletters