Carrot Grass: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਭ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਨਦੀਨ ਵੀ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਨਦੀਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਫਸਲ ਨੂੰ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਦੌਰਾਨ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਨਦੀਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰਕੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਫ਼ਸਲਾਂ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Green Manuring with Sunnhemp: ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਫ਼ਸਲੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਲਈ ਵਰਦਾਨ
ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਉਗਾਉਣ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਐਕਜ਼ੀਮਾ, ਐਲਰਜੀ, ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਅਸਥਮਾ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਕੀ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਮਟਰ, ਤਿਲ, ਅਰੰਡੀ, ਗੰਨਾ, ਬਾਜਰਾ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਬਾਗਬਾਨੀ ਫਸਲਾਂ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਿਸਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫਸਲ ਦੇ ਉਗਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਤੱਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਦਾ ਸਵਾਦ ਕੌੜਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫਸਲਾਂ ਦਾ 40 ਫੀਸਦੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਇੱਥੋਂ ਆਇਆ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਘਾਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 35 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈਕਟੇਅਰ ਫੈਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਘਾਹ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਜਿਊਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਔਸ਼ਧੀ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ - ਇਸਦੇ ਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਮੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਘਾਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਾਲ 1955 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀ ਕਣਕ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Advanced Varieties: ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇਣਗੀਆਂ ਵਾਧੂ ਝਾੜ, ਮਿਲੇਗਾ ਬੰਪਰ ਮੁਨਾਫ਼ਾ
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਰੋਕਥਾਮ
ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਕਈ ਖੇਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਜਾਨੀ-ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ, ਨਦੀਨ ਖੋਜ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ, ਜਬਲਪੁਰ ਅਤੇ ਚੌਧਰੀ ਸਿੰਘ ਹਰਿਆਣਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹਿਸਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਨਦੀਨਨਾਸ਼ਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਮਾਜ਼ੀਨ, ਐਟਰਾਜ਼ੀਨ, ਐਲਾਚਲੋਰ, ਡਾਇਰੋਨ ਸਲਫੇਟ ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਆਦਿ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੈਵਿਕ ਘੋਲ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਏਕੜ ਲਈ ਮੱਖੀ ਪਾਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ 3-4 ਲੱਖ ਕੀੜੇ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਕੇਸ਼ੀਆ ਟੋਰਾ, ਮੈਰੀਗੋਲਡ, ਟੇਫਰੋਸੀਆ ਪਰਪਿਊਰੀਆ, ਜੰਗਲੀ ਚੌਲਾਈ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ ਉਗਾ ਕੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Multiple Cropping: ਅਰਹਰ ਨਾਲ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਝਾੜ ਦੁੱਗਣਾ - ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਚੌਗੁਣਾ
ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਗਾਜਰ ਘਾਹ
ਭਾਵੇਂ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਨਦੀਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਕਾਰਨ ਇਹ ਜੀਵਨ ਰੱਖਿਅਕ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਰਮੀਕੰਪੋਸਟ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਇਸ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਗੁਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਨਦੀਨਨਾਸ਼ਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕਿਸਾਨ ਗਾਜਰ ਘਾਹ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
Summary in English: Crop loss up to 40 percent from this dangerous weed, This is how you save