False ki Kheti: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਹੁਣ ਸਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖ ਕੇ ਖੇਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਦ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵੀ ਸਬੰਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਫਲਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਸਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਲਸੇ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫਾਲਸਾ ਦਾ ਦਰੱਖਤ ਸਿਰਫ਼ ਸਵਾਦ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੁਸਤੀ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਸਿਟਰਿਕ ਐਸਿਡ, ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ,ਬੀ ਅਤੇ ਸੀ ਵੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਰਬਤ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੀਟਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸਾਨ ਸਿਹਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਮਦਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਫਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੇ ਵਿਕਦੇ ਹਨ, ਕੱਚੇ ਫਾਲਸੇ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਲਾਲ ਅਤੇ ਜਾਮਨੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕਣਕ ਦੀ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਖੇਤੀ ਕਾਰਜ, ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗਾ ਵਾਧੂ ਲਾਭ
ਫਾਲਸੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਉੱਨਤ ਤਰੀਕਾ ਕਰੇਗਾ ਮਾਲੋਮਾਲ :
ਅਨੁਕੂਲ ਜਲਵਾਯੂ:
ਪੌਦੇ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਮੀਂਹ ਵਾਲੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਫਾਲਸਾ ਦਾ ਪੌਦਾ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈਬਰਨੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਠੰਡ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪੌਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 45 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਫ਼ਲ ਨੂੰ ਪੱਕਣ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਧੁੱਪ ਅਤੇ ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਚੋਣ:
ਫਾਲਸੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਚੰਗੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਝਾੜ ਲਈ ਚੰਗੀ ਨਿਕਾਸ ਵਾਲੀ ਦੁਮਟੀਆ ਮਿੱਟੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਫਾਲਸੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ:
● ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਯਾਨੀ ਜੂਨ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਪੌਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਕਤਾਰ 3 X 2 ਮੀਟਰ ਜਾਂ 3 X 1.5 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
● ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ 60 X 60 X 60 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਟੋਏ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਰਥਾਤ ਮਈ ਤੋਂ ਜੂਨ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੁੱਟੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
● ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਸੜੇ ਹੋਏ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਮਿਲਾ ਕੇ ਟੋਇਆਂ ਨੂੰ ਭਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗਰਮ ਰੁੱਤ ਦੀਆਂ ਦਾਲਾਂ ਵਧੀਆ ਆਮਦਨ ਦਾ ਸਰੋਤ, PAU ਵੱਲੋਂ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਚੋਣ
ਸਿੰਚਾਈ:
ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ, ਪਰ ਚੰਗਾ ਝਾੜ ਲੈਣ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਸਿੰਚਾਈਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਦਸੰਬਰ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2 ਸਿੰਚਾਈ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਕਫ਼ੇ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਫਲ ਲੱਗਣ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਫਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇ।
ਵਾਢੀ ਅਤੇ ਕਾਂਟ-ਛਾਂਟ:
ਫਲਸਾ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਛਾਂਟ-ਛਾਂਟ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 2 ਛਾਂਟੀ-ਛਾਂਟ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਲਈ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ 15 ਤੋਂ 20 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਛਾਂਟਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Multiple Cropping: ਅਰਹਰ ਨਾਲ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਝਾੜ ਦੁੱਗਣਾ - ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਚੌਗੁਣਾ
ਝਾੜ ਅਤੇ ਲਾਭ:
ਕਾਂਟ-ਛਾਂਟ ਦੇ 2 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਪੌਦੇ 'ਤੇ ਫੁੱਲ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ 15-20 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਿੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 90-100 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਫਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਫਲ ਪੱਕਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।ਫਾਲਸਾ ਦੇ ਫਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕੱਟ ਕੇ ਟੋਕਰੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿਉਂਕਿ ਫਲ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਫਲਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਦਿਓ। ਇੱਕ ਏਕੜ ਵਿੱਚ 1200 ਤੋਂ 1500 ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਲਗਭਗ 50-60 ਕੁਇੰਟਲ ਫਾਲਸੇ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਫਾਲਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਮੁਨਾਫਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Summary in English: Falsa Farming will be profitable, know the advanced method of farming