Fertilizer subsidy
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਖਾਦ ਸਬਸਿਡੀ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ 1,30,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਜਟ ਵਿਵਸਥਾ ਤੋਂ 62 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮੰਗ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਖਾਦ ਸਬਸਿਡੀ ਦਾ ਖਰਚਾ 62 ਫੀਸਦੀ ਜਾਂ 50,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 1,30,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਲਈ ਖਾਦ ਸਬਸਿਡੀ ਲਈ ਬਜਟ ਉਪਬੰਧ 79,530 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰਿਸਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2021-22 ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਖਾਦ ਸਬਸਿਡੀ ਵਿਚ 62 ਫੀਸਦੀ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਰੇਟ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੇਠਾਂ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੰਤਰ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਪਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਲਈ ਬਜਟ ਉਪਬੰਧ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਰਿਹਾ ਹੈ , ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਕਾਏ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ 62,638 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਵਾਧੂ ਵੰਡ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਬਕਾਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗਤ ਕਾਫੀ ਵਧੀਆ। ਇਸ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਧਾ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ 'ਚ ਹੋਇਆ।
ਕ੍ਰਿਸਿਲ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦੀ ਕੀਮਤ, ਜੋ ਯੂਰੀਆ ਪਲਾਂਟਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲਾਗਤ ਦਾ 75-80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧੇਗੀ।
ਇਹ ਗੈਰ-ਯੂਰੀਆ ਖਾਦ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਫਾਸਫੋਰਿਕ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਅਮੋਨੀਆ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ।
ਹੁਣ ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਬੋਝ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਝੱਲਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਲਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਬਸਿਡੀ ਖਰਚੇ ਹੁਣ 50,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਧ ਕੇ 1.3 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗੈਰ-ਯੂਰੀਆ ਖਾਦ ਲਈ 21,328 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (ਮਈ 2021 ਵਿੱਚ 14,775 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਵਿੱਚ 6,553 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਵਾਧੂ ਸਬਸਿਡੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ,ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯੂਰੀਆ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 30,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮੀ ਰਹੇਗੀ ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕਿਸਾਨ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰ 'ਚ ਮਿਲੇਗੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ?
Summary in English: Fertilizer subsidy projected to increase by 62 percent to Rs 1.3 lakh crore in 2021-22
