ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀ ਵਧੀਆ ਕਿਸਮ "Arka Sumeet"
Black Zucchini Cultivation: ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੇਲ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਈ ਅਤੇ ਮਈ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬ, ਬਿਹਾਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਦਿੱਲੀ, ਗੁਜਰਾਤ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੇ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਫਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਫਾਈਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਲੀਨਿੰਗ ਏਜੰਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਟੇਬਲ ਮੈਟ, ਜੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਤਲਵੇ ਆਦਿ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਮੜੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ਼ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ:
ਮਿੱਟੀ
ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਨੂੰ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਝਾੜ ਰੇਤਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦਾ pH 6.5-7.0 ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਖਾਰੀ ਮਿੱਟੀ ਬੀਜਣ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ।
ਖੇਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਢਿੱਲੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਨੂੰ ਨਦੀਨਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਵਧੀਆ ਝਾੜ ਲਈ ਬਿਜਾਈ ਸਮੇਂ ਹੀ ਰੂੜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਚੰਗੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ 84 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਰੂੜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕਾਲੀ ਗਾਜਰ ਦੀ ਸਫ਼ਲ ਖੇਤੀ ਲਈ ਨੁਕਤੇ, ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ "Punjab Black Beauty" ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼
ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਮਾਂ
ਇਸ ਦੇ ਬੀਜ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੱਧ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਮੱਧ ਮਈ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਹੈ।
ਫਾਸਲਾ
ਬਿਜਾਈ ਦੇ ਸਮੇਂ, 3 ਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਕਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੀਜ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਜ 75-90 ਸੈ.ਮੀ. ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ.
ਬੀਜ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ, ਢੰਗ ਅਤੇ ਮਾਤਰਾ
● ਡੂੰਘਾਈ: ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 2.5-3 ਸੈ.ਮੀ. ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੇ ਬੀਜੋ।
● ਢੰਗ: ਟੋਏ ਪੁੱਟ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਮਾਤਰਾ: 2 ਕਿਲੋ ਬੀਜ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰੋ।
ਬੀਜ ਦਾ ਉਪਚਾਰ
ਰੇਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਰਗੜ ਕੇ ਬਾਹਰੀ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਹਟਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਓ ਦਿਓ ਤਾਂ ਕਿ ਉਗਣ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਵਧ ਸਕੇ।
ਖਾਦਾਂ
● ਖੇਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸਮੇਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 40 ਕਿਲੋ (ਯੂਰੀਆ 90 ਕਿਲੋ), ਫਾਸਫੋਰਸ 20 ਕਿਲੋ (ਐਸਐਸਪੀ 125 ਕਿਲੋ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ 20 ਕਿਲੋ (ਮਿਊਰੇਟ ਆਫ ਪੋਟਾਸ਼ 35 ਕਿਲੋ) ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੁਰਾਕ ਵਜੋਂ ਪਾਓ।
● ਬਿਜਾਈ ਸਮੇਂ ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ 1/3 ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪਾਓ।
● ਬਾਕੀ ਬਚੀ ਖੁਰਾਕ ਵੇਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਾਧੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਲਗਾਓ।
ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ
ਖੇਤ ਨੂੰ ਨਦੀਨਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਲਚਿੰਗ ਅਤੇ ਨਦੀਨਨਾਸ਼ਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਪੇਂਡੀਮੇਥਾਲਿਨ 1 ਲੀਟਰ ਜਾਂ ਫਲੁਕਲੋਰਾਲਿਨ 800 ਮਿ.ਲੀ. ਨਦੀਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਪਾਓ।
ਸਿੰਚਾਈ
ਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ 7 ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਸਿੰਚਾਈ ਬੀਜ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਕੁੱਲ 7-8 ਸਿੰਚਾਈਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Red Okra: ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵਧੀ ਲਾਲ ਭਿੰਡੀ ਦੀ ਡਿਮਾਂਡ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਵਧੀਆ ਕਮਾਈ
ਕਾਲੀ ਤੋਰੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਝਾੜ
● ਪੀ.ਐਸ.ਜੀ.-9 (2005): ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਢੀ ਬੀਜਣ ਤੋਂ 60 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਔਸਤਨ ਝਾੜ 65 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੈ।
● ਪੰਜਾਬ ਨਿਖਰ (2020): ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਢੀ ਤੱਕ 43 ਦਿਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਔਸਤਨ ਝਾੜ 82 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੈ।
● ਪੂਸਾ ਚਿਕਨੀ: ਇਸ ਦਾ ਔਸਤਨ ਝਾੜ 35-40 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੈ।
● ਆਜ਼ਾਦ ਤੋਰੀਆ-2: ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪੰਜਾਬ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਝਾਰਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਤਰਾਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਪੂਸਾ ਸੁਪ੍ਰਿਯਾ: ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪੰਜਾਬ, ਝਾਰਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਗੁਜਰਾਤ, ਹਰਿਆਣਾ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਅਰਕਾ ਵਿਕਰਮ: ਇਹ ਕਿਸਮ 120-135 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਔਸਤਨ 136 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਝਾੜ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
● ਅਰਕਾ ਸੁਮੀਤ: ਇਸ ਦੀ ਔਸਤਨ ਪੈਦਾਵਾਰ 200 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਪੂਸਾ ਸਨੇਹਾ: ਇਸ ਦੀ ਕਟਾਈ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਜਾਈ ਦੇ 45-50 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਆਜ਼ਾਦ ਤੋਰੀਆ-1: ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
Summary in English: Farmers will get huge profit from cultivation of black zucchini
